شايد يكي از ترسها و نااميديهاي پير شدن، حداقل براي بسياري از ما، مبارزه روزافزون براي به خاطر سپردن افراد و خاطراتي است كه يك زماني بسيار ساده و راحت در خاطر داشتيم و گمان ميكنيم در اين دوران ديگر توانايي داشتن آن را نداريم.
ايرنا، آلزايمر بيماري هنوز ناشناخته است كه سلولهاي مغزي گاهي از كار ميافتند و ارتباطات بين مراكز مغزي ضعيف شده و منجر به ضعف حافظه و توانايي تفكر ميشود.
در حال حاضر بيش از ۵۵ ميليون نفر در سراسر جهان با زوال عقل زندگي ميكنند و سالانه نزديك به ۱۰ ميليون مورد جديد گزارش و به اين جمعيت افزوده ميشود، در ايران نيز حدود ۷۰۰ هزار نفر آلزايمر دارند و با توجه به روند پيري در جمعيت كشور، زنگ خطر ابتلا به اين بيماري به صدا در آمده است.
تحقيقات نشان داده است عواملي مانند افسردگي، فشار خون بالا، عدم تحرك بدني، ديابت، چاقي، چربي خون بالا، رژيم غذايي نامناسب، سيگار كشيدن، انزواي اجتماعي و تنهايي، مصرف زياد الكل، اختلالات خواب و از دست دادن شنوايي، به عنوان عوامل بروز زوال عقل و آلزايمر شناخته شدهاند.
برخي از پزشكان بر اين باورند كه تاكنون هيچ درماني براي آلزايمر يا ساير انواع زوال عقل وجود ندارد، اما بهبود عوامل مختلف سلامت، شيوه زندگي و عوامل اجتماعي ـ فعاليت بدني، رژيم غذايي، افسردگي، تحصيلات و تنهايي در دوران جواني و بزرگسالي و بدون توجه به سن، ميتواند از يك سوم موارد زوال عقل جلوگيري كند.
مهدي افسري روانپزشك در اين زمينه به خبرنگار ايرنا مي گويد: با افزايش سن تغييراتي در حافظه ايجاد مي شود كه طبيعي است، اما نشانه هاي بيماري آلزايمر چيزي بيش از فراموشي هاي موقتي و ساده بوده، افرادي كه به بيماري آلزايمر دچار مي شوند، مشكلاتي را در برقراري ارتباط، يادگيري، تفكر و استدلال تجربه مي كنند. اين مشكلات بر وضعيت شغلي، فعاليت هاي اجتماعي و زندگي خانوادگي فرد تاثير مي گذارد.
وي تصريح مي كند: بيماري آلزايمر شايعترين علت دمانس است، بيماري پيشرونده و تحليل برنده كه با تغييراتي كه در مغز افراد مبتلا ايجاد مي كند، موجب ضعف حافظه و اختلال در عملكردهاي شناختي و رفتاري مي شود، به مرور حافظه و تواناييهاي ذهني ديگر مانند تفكر، استدلال و قضاوت فرد را تحت تاثير قرار مي دهد و فرد مبتلا را در انجام وظايف روزانه زندگي با مشكل مواجه مي كند.
غذاهاي رنگارنگ بخوريد
اين روانپزشك اظهار مي دارد: تغيير شيوه زندگي شامل افزايش فعاليت بدني، به چالش كشيدن ذهن و انتخاب غذاهاي رنگارنگ، ميتواند به جلوگيري يا حداقل تاخير درآلزايمر كمك كند.
وي مي افزايد: خوردن غذاهاي حاوي فلاونوئيدها ميتواند به شاداب و تيز نگهداشتن ذهن كمك كند. ميوهها و سبزيجاتي مانند سيب، توت سياه، زغال اخته، كرفس، گيلاس، گريپ فروت، پرتقال، گلابي، فلفل و توت فرنگي حاوي فلاونوئيد بالا هستند و قويترين اثر محافظتي در ميوهها و سبزيجات زرد و نارنجي ديده ميشود. فلاونوئيدها در پيشگيري از كاهش مهارتهاي ذهني و فكري كه معمولاً بر اثر افزايش سن ناشي ميشود، نقش قوي و موثري دارند.
انجام فعاليت بدني
افسري تاكيد مي كند: فعاليت بدني متوسط، مانند پياده روي سريع روزانه، باعث بهبود سلامت كلي جسمي و روحي، بهبود خواب، كاهش علائم افسردگي و ارتقاي عملكرد شناختي ميشود و فعاليت بدني منظم به رشد عروق خوني مغز و حفظ سلامت آن كمك كرده، سطح گلوكز خون در مغز را افزايش ميدهد، از كاهش ماده خاكستري مغز جلوگيري و به توجه، سازماندهي افكار و دستيابي به اهداف در بزرگسالان جوان و بزرگسال كمك ميكند.
اين روانپزشك مي گويد: افرادي كه در سنين ميانسالي وضعيت سلامتي ضعيفتري دارند، فعاليت فيزيكي كمي دارند، رژيم غذايي آنها نامناسب است و فشار خون بالا دارند، بيش از دو برابر افراد ديگر با خطر ابتلا به آلزايمر مواجه هستند. همچنين، افرادي كه در سن ۱۸ تا ۳۰ سالگي از سلامت نسبي برخوردارند و فشار خون بالا، قند خون و كلسترول داشتند، در مقايسه با افرادي كه در اين سنين در وضعيت سلامتي خوبي قرار دارند، در چهل و پنجاه سالگي نمرههاي عملكرد شناختي پايينتري ميگيرند
ذهن خود را به چالش بكشيد
افسري مي افزايد: چالش ذهني ميتواند به حفظ حافظه و مهارتهاي تفكر خوب كمك كند. فعال ماندن از نظر ذهني مانند نوشتن نامه، انجام معماها، حل پازل يا مطالعه ميتواند سبب شود علائم زوال عقل و آلزايمر ۵ سال ديرتر آغاز شود.
وي تاكيد مي كند: گاهي اوقات مشاوره كمكي بزرگ براي خانواده هايي است كه درگير مراقبت از يك فرد مبتلا به آلزايمر هستند، چنين كمكي ممكن است از طرف گروه هاي حمايت كننده، يك مددكار اجتماعي، يك پرستار، يك روانشناس يا يك پزشك باشد.