عضو هيات علمي دانشگاه تهران با اشاره به اينكه جلوگيري از خلق پول ميتواند ترمزي براي رشد تورم در كشور باشد، گفت: پول خلق شده در اقتصاد ميچرخد و ميتواند باعث وخيم شدن شرايط اقتصادي باشد.
به گزارش ايرنا، روز يكشنبه، رئيس سازمان برنامه و بودجه كشور اعلام كرد كه پرداختهاي دولت در ماه گذشته بدون خلق پول انجام شده است.
«سيد مسعود ميركاظمي» با اشاره به اينكه اصلاح ساختار بودجه را از چند ماه گذشته آغاز كردهايم، گفت: با مديريت و ساماندهي بدهيها و مصارف بودجه براي اولين بار در ماه گذشته، پرداختهاي دولت بدون خلق پول انجام شد.
وي ابراز اميدواري كرد كه روند اصلاح ساختار بودجه براي سال ۱۴۰۱ نيز ادامه داشته باشد.
اما اين خلق پول چيست و چه تاثيري بر اقتصاد دارد كه جلوگيري از آن به عنوان دستاوردي براي دولت نوپاي سيزدهم به شمار ميرود.
در علم اقتصاد چاپ هر اسكناس بايد به پشتوانه يك دارايي فيزيكي انجام شود.
اين دارايي فيزيكي از طلا گرفته تا ارز ساير كشورها و حتي در مواردي كالاي ديگر مانند نفت در نظر گرفته ميشود.
اما در مواردي دولتها به دليل مشكلات مالي بدون در نظر گرفتن يك دارايي فيزيكي به اصطلاح پول چاپ ميكنند تا در شرايط عادي، آن دارايي را جايگزين كنند.
به طور مثال در شرايط تحريم دولتها به پشتوانه ارزهاي بلوكه شده خود در ديگر كشورها، نقدينگي را با پول ملي به اقتصاد تزريق ميكنند تا با رفع تحريمها و آزادشدن ارزها، اين پشتوانه جايگزين شود.
با اين حال خلق پول اگرچه در كوتاه مدت مُسكني براي كنترل شرايط اقتصادي است اما به تدريج پايه پولي كشور را بالا برده و با افزايش نقدينگي و چرخش آن در اقتصاد، قيمتها را بالا ميبرد و به اصلاح ايجاد تورم ميكند.
بنابراين جلوگيري از خلق پول در شرايطي كه كشور با ركود تورمي دست به گريبان است، ميتواند ترمز مناسبي براي رشد نرخ تورم باشد.
«آلبرت بغازيان» عضو هيات علمي دانشگاه تهران در گفتوگو با خبرنگار اقتصادي ايرنا با اشاره به صحبتهاي «سيد مسعود ميركاظمي» رئيس سازمان برنامه و بودجه كشور در خصوص جلوگيري از خلق پول براي پرداختهاي دولت در ماه گذشته گفت: اين كار به معناي آن است كه دولت توانسته منابع مورد نياز خود را از مسيري ديگر مانند ايجاد درآمدهاي جديد و يا دسترسي به بخشي از ارزهاي بلوكه شده تامين كند. البته محل تامين اين منابع مشخص نيست.
وي ادامه داد: اگر گفته ميشود كه ماه گذشته پرداختها بدون خلق پول انجام شده اين بدان معنا است كه پيش از آن اين كار صورت ميگرفته است.
بغازيان با بيان اينكه خلق پول، نقدينگي را در اقتصاد افزايش ميدهد و باعث تورم ميشود، افزود: در صورتي كه ماه گذشته پرداختهاي دولت بدون خلق پول و با استفاده از درآمدها و ذخيرهها بوده است.
به گفته اين استاد دانشگاه، اين كار ميتواند مانع از وخيم شدن شرايط اقتصادي شود.
وزير اقتصاد هم در اين خصوص تاكيد كرده كه سرعت افزايشها قيمتها را كم ميكنيم تا به تدريج اين رشد متوقف شود.
وي ادامه داد: با جلوگيري از خلق پول، رشد نقدينگي در كشور كنترل شده و شتاب رشد تورم منفي ميشود.
بغازيان اولويت اصلي براي اصلاح ساختار بودجه براي سال آينده را تثبيت نرخ ارز دانست و گفت: نوسان قيمت ارز و روند صعودي آن باعث چسبندگي قيمتها به بالا ميشود و از همين رو توليدكنندگان حاضر نيستند قيمتهاي خود را كاهش دهند بنابراين اين مساله بايد حل شود تا بتوان درباره ساختار بودجه تصميم گرفت.
به گزارش ايرنا، پيش از اين نيز رييس سازمان برنامه بودجه گفته بود كه به دليل كسري بودجه و عدم تحقق برنامهها، خلق پول افسار گسيخته اتفاق افتاده و اين امر تورم بالا و در نتيجه پايين آمدن سطح معيشت مردم را در پي داشته است.
در سنوات گذشته به دليل كسري بودجه و عدم تحقق برنامهها خلق پول افسار گسيخته اتفاق افتاده و اين مهم تورم بالا بر اقتصاد تحميل كرده و سطح معيشت مردم پايين آمده است. در مناطق محروم افزايش قيمت كالا از متوسط كشور هم بالاتر است، اين درحالي است كه درآمد اين بخش جامعه از شرايط مطلوب و قابل قبولي برخوردار نيست.