خوزنا : افزايش چشمگير تامين ارز در سال جاري با اصلاح يارانه‌ها
شنبه، 24 اردیبهشت 1401 - 07:53 کد خبر:139303
رئيس‌كل بانك مركزي سياست ارز ۴۲۰۰ توماني را سبب هدر رفتن بخشي از منابع ارزي دانست و از بهبود چشمگير تامين ارز در سال جاري خبر داد.
ايرنا، علي صالح‌آبادي رئيس‌كل بانك مركزي در يك گفت‌وگوي تلويزيوني درباره اشكالات سياست ارز ۴۲۰۰ توماني گفت: ارز پيش از اين به حلقه اول پرداخت مي‌شد و به دليل آنكه به واردكننده داده شده بود به جاي اينكه مردم و مصرف‌كننده برسد و انحراف‌هايي داشته است. زماني كه به واردكننده ارز ۴۲۰۰ داده مي‌شد اولاً تفاوت نرخ ارز و سامانه نيما قابل توجه بود و واردات بيش از نياز كشور بود. ارز ارزان بود واردات بيشتر بود كه به قاچاق منجر مي‌شد به توليد هم آسيب جدي وارد شد.
وي افزود: شكل پرداخت يارانه اصلاح شده است و مردم اصلاح اين يارانه را مي‌بينند و اين شكل جديد بسيار مناسب شده نسبت به قبل چراكه پيش از اين به واردات اختصاص يافته بود و سر سفره مردم نبوده است. اصلاح قيمت نياز به توضيح دارد. ورود به اين موضوع جسارت و جرات مي‌خواهد و دولت سيزدهم هم بايد براي مردم توضيح دهد.
رئيس‌كل بانك مركزي در ادامه گفت: اگر اصلاح يارانه‌ها زودتر اجرايي مي‌شد بهتر بود. با توجه به جنگ اوكراين قيمت جهاني كالاها افزايش پيدا كرد و خيلي از كشورها تعرفه واردات را صفر كردند و انگيزه قاچاق از كشور ما بيشتر هم شد. بنابراين اگر امسال ارز ۴۲۰۰ ادامه پيدا مي‌كرد هدر رفت منابع ارزي بيشتر مي‌شد.
وي در پاسخ به اين سؤال كه چه مقدار رانت از طريق ارز ۴۲۰۰ صورت مي‌گرفت، بيان كرد: ارز ۴۲۰۰ توماني رانت‌هاي ايجاد مي‌كرد و اين رانت‌ها حجم زيادي از منابع ارزي را اختصاص مي‌داد و مردم ارز ارزان و كالاي ارزان را احساس نمي‌كردند. تمامي حلقه‌هاي توليدكننده و توزيع‌كننده استفاده مي‌كردند، اما مردم استفاده نمي‌كردند. اكنون يارانه به اقشار هدف و گروه‌ها پرداخت و به شكل ديگري توزيع مي‌شود.
مشكلي در تأمين ارز كالاهاي اساسي نداريم
صالح‌آبادي درباره تأمين ارز از سوي بانك مركزي براي كالا و مواد اوليه هم عنوان كرد: ارز مورد نياز اكنون تأمين با نرخ نيما است كه راحت‌تر تأمين مي‌شود در گذشته چون نرخ ترجيحي بود صرفاً بانك مركزي تأمين مي‌كرد، اما وقتي ارز نيمايي مي‌شود، بخش خصوصي صادرات غيرنفتي براي كالاي اساسي ارز را تأمين مي‌كند بنابراين ارز بهتر تأمين مي‌شود. هيچ مشكلي در تأمين ارز كالاهاي اساسي نداريم و خوشبختانه درآمد ارزي به دليل افزايش قيمت نفت و رشد ظرفيت توليد نفت بيشتر هم شده است بنابراين هيچ مشكلي در اين بخش نداريم.
رئيس بانك مركزي درباره وضعيت در حوزه صادرات با وجود صحبت‌هاي مقامات آمريكايي هم گفت: در حوزه صادرات غيرنفتي وضعيت خوب شده است. امسال از سال گذشته تأمين ارز بيشتر مي‌شود. در حوزه نفت و صادرات نفتي هم قيمت نفت افزايش يافت و ظرفيت توليد افزايش يافته ظرفيت توليد نفت به قبل از تحريم‌ها برگشته است. روابط بانكي ما با كشورهاي دوست و همسايه بهتر شده و درحال توسعه است.
صالح‌آبادي درباره تحولات بين‌الملل در زمينه دلار زدايي هم گفت: از زمان تحريم روسيه، با سازوكارهاي كه اجرا شده ثبات خوبي در بازار ارز ايجاد شده است و روسيه به جاي استفاده از دلار و يورو از ارز محلي استفاده كرده است و اين نشان مي‌دهد كه آمريكا ابزار تحريم خود را از دست داده است. كشورهاي اروپايي وابستگي زيادي به گاز و نفت روسيه دارند و با ابتكارات جديدي سازگار جديدي را به كار گيرند.
وي همچنين از افزايش صادرات نفت خبر داد و گفت: اخيراً به كشورهايي كه نفت مي‌فروختيم ميزان صادرات افزايش يافته است.
FATF مانع تجارت و تعامل نيست
وي درباره عدم پيوستن به اف‌اي تي اف نيز گفت: اين موضوع مانع جدي در شرايطي تحريمي نبود. شرايط تحريم سازوكارهاي خودش را دارد. با كشورهايي كه رابطه همكاري مشخصي داريم، FATF مانع تجارت و تعامل ما نيست.
صالح‌آبادي درباره برنامه بانك مركزي براي مقابله با قاچاق ارز هم بيان كرد: موضوع قاچاق مهم بود و در يكي دو هفته گذشته قانون قاچاق ارز اصلاح شد و در قانون جديد به‌ويژه در بخش ارز مواد مهمي ديده شده است. سازوكارهاي مختلفي را انجام داديم هر ريال در تمامي نقل و انتقالات رصد مي‌شود و هر اقدامي خارج از شبكه صرافي قاچاق محسوب مي‌شود. در نقل و انتقالات اشراف وجود دارد و معاملات خارج از شبكه بررسي مي‌شود و سازمان مالياتي با وضع ماليات هم در اين بخش كمك مي‌كند. عمده پوزها داراي پرونده مالياتي هستند نقل و انتقال وجوه نياز به مستندسازي دارد در آينده نزديك هم تفكيك حساب‌هاي شخصي و تجاري اجرا مي‌شود كه مي‌تواند به شفافيت وجوه ريال كمك كند.
صالح‌آبادي افزود: سامانه‌ها امكانات خوب نظارتي فراهم كرده‌اند و يكي از مهم‌ترين سامانه‌ها، سامانه جامع تجارت است كه اجرايي شده و به شفاف‌سازي در اين بخش بسيار كمك مي‌كند و در كنار سامانه‌هاي مختلف كه جزيره‌اي بوده و به اين موضوع قاچاق كالا بسيار كمك كرده است.
صالح‌آبادي درباره استفاده از سامانه سمات هم گفت: روند سامانه سمات بسيار خوب است و تعهداتي كه بانك‌ها دارند، در اين سامانه ثبت مي‌شود. سامانه سمات به مرور در حال تكميل است و قواعد نظارتي در آن پياده‌سازي مي‌شود. در اين سامانه قاعده‌اي در حال وضع است كه اگر بانكي بخواهد به شركت‌هاي تابعه و وابسته به خودش تسهيلات دهد، قواعد نظارتي بانك مركزي محدوديت‌هايي دارد كه اين محدوديت‌ها در زمينه اعطاي اين تسهيلات، مدنظر است و سامانه سمات اجازه پرداخت اين تسهيلات خارج از چارچوب را نمي‌دهد. سامانه سمات تا پايان سال هوشمند و در بانك مركزي تمام تراكنش‌هاي افراد رصد خواهد شد.
وي درباره برنامه بانك مركزي براي اصلاح و كنترل ترازنامه بانك‌ها هم توضيح داد: اصلاح و كنترل ترازنامه بانك‌ها از برنامه‌هاي جدي ما در بانك مركزي است تا رشد خلق پول در شبكه بانكي كنترل شود به زودي با هوشمند سازي نظارت بر سپرده‌ها و تسهيلات و درنتيجه خلق پول بانك‌ها به صورت دقيق و كامل كنترل خواهد شد. استقراض دولت از بانك مركزي، برداشت بانك‌ها از بانك مركزي، خالص دارايي‌هاي خارجي بانك مركزي و اوراق منتشرشده توسط دولت از اتفاقاتي است كه در رشد پايه پولي و نقدينگي تأثيرگذار است كه در حال اصلاح است.
وي افزود: از سوي ديگر به طور قطع اصلاح ارز ۴۲۰۰ هم به كنترل پايه پولي كمك مي‌كند. امسال براي اولين بار در قانون بودجه در نظر گرفته شد كه اگر بانك‌ها خط اعتباري درخواست كنند بايد وثيقه يا اوراق به بانك مركزي ارائه دهند و اين اقدام در سال گذشته نبوده است. حوزه پايه پولي و رشد آن امسال وضعيت بهتري پيدا كرده است همين اقدامات با انضباط بيشتري در دولت انجام مي‌شود و باعث شده كه بدهي دولت در مسير كاهش حركت مي‌كند.
صالح‌آبادي درباره ميزان تورم ناشي از يارانه‌ها هم گفت: تورم‌ها محاسبه شده، همه اعداد و ارقام نشان مي‌دهد كه كسري بودجه امسال جبران مي‌شود و كمتر از ۱۰ درصد آثار تورمي اين طرح را شاهد خواهيم بود.
صالح‌آبادي درباره عملكرد بانك‌ها نيز اضافه كرد: در گذشته اوراق را صرفاً بانك‌ها خريداري مي‌كردند كه امسال صندوق‌ها نيز در اين موضوع مشاركت خواهند كرد. همچنين كسري بودجه دولت از طريق انضباط مالي با برنامه‌ها و جلسات منظمي كه بين بانك مركزي، سازمان برنامه و بودجه و وزارت اقتصاد پيش مي‌رود كنترل مي‌شود. امسال همچنين با بهبود درآمدهاي ارزي دولت بدهي‌هاي دولت به بانك مركزي تسويه مي‌شود.
صالح‌آبادي افزود: در بخش تسهيلات خرد بايستي دسترسي مردم به منابع بانكي و وثايقي كه بايد به بانك‌ها بدهند تسهيل شود كه خوشبختانه انجام و ابلاغ شد. همچنين امكان اعتبارسنجي و افتتاح حساب و امضاي الكترونيك براي انجام غيرحضوري كارهاي بانكي انجام شد. طبق آخرين بخشنامه‌اي ابلاغ كرديم تا با اعتبارسنجي مناسب و با حداقل وثايق مردم بتوانند تسهيلات خرد تا ۲۰۰ ميليون تومان دريافت كنند كه حتماً نتايج خوبي خواهد داشت.
رئيس‌كل بانك مركزي درباره زيرساخت‌هاي كالابرگ الكترونيكي هم گفت: اين موضوع در زمينه نانوايي‌ها، به صورت آزمايشي در يكي از استان‌ها در حال انجام است و در صورتي كه موفقيت‌آميز باشد، مي‌تواند به كالاهاي ديگر هم تعلق پيدا كند و شايد در اين بستر، بتوان يارانه را پرداخت كرد. در زمان خريد، يك بخشي از قيمت كالا توسط افراد و مابه‌التفاوت آن، از محل سازمان هدفمندسازي يارانه‌ها پرداخت خواهد شد كه زيرساخت‌هاي فني جديد لازم دارد.
صالح‌آبادي افزود: متولي آن وزارت امور اقتصادي و دارايي و بانك مركزي هستند. حدود دو ماه زمان براي تهيه اين زيرساخت‌ها برآورد اوليه شده كه اين دو ماه براي ساير كالاها هم هست.