خوزنا : آرامش سياسي چگونه در دولت سيزدهم محقق شد
پنجشنبه، 17 شهریور 1401 - 15:58 کد خبر:151224
دولت سيزدهم با احياي سنت حرمت به منتقد و مشي تعاملي با مخالفانش رسم همراهي با موافق و مخالف را نشان داد تا تداوم آن اميد را به پيكره جامعه ايران باز گرداند. در پي سيزدهمين دوره انتخابات رياست جمهوري در ايران، دولتي بر سركار آمد كه گفتمان خود را مردم و هرآنچه به نفع آن‌هاست، تعريف كرد
فاضل حيدري مديرمسول
دولت سيزدهم با احياي سنت حرمت به منتقد و مشي تعاملي با مخالفانش رسم همراهي با موافق و مخالف را نشان داد تا تداوم آن اميد را به پيكره جامعه ايران باز گرداند. در پي سيزدهمين دوره انتخابات رياست جمهوري در ايران، دولتي بر سركار آمد كه گفتمان خود را مردم و هرآنچه به نفع آن‌هاست، تعريف كرد. دولتي كه به رياست آيت‌الله «سيد ابراهيم رئيسي» و در يكي از دشوارترين مقاطع كشور تشكيل شد. دولت سيزدهم در حالي سكان هدايت امور اجرايي كشور را بر عهده گرفت كه اقتصاد آلوده به رانت ارزي و نظام توزيع يارانه در كشور، از مسير عدالت خارج شده بود و شرايط معيشتي مردم چندان مطلوب نبود. شاخص اعتماد اجتماعي و اميد مردم به بهبود شرايط افول قابل ملاحظه‌اي را نشان مي‌داد و مردم به ويژه در مناطق محروم از بي‌توجهي‌ها ناراضي وگله مند بودند. در عرصه روابط بين‌الملل همه چشم‌ها به برجام و مذاكرات و سه كشور اروپايي و آمريكا دوخته و در عرصه سياست داخلي هم درگيري‌هاي لفظي اعضاي قواي مجريه و مقننه به روتين تريبون‌هاي كشور تبديل شده بود. اين بخشي از چالش‌هايي بود كه دولت سيزدهم در آغاز كار با آن روبرو بود و براي اصلاح هريك از اين رويه‌هاي اشتباه در يك سال گذشته به صورت جهادي وشبانه‌روز در ميدان بوده است. اكنون در نخسين سالگرد آغاز رسمي كار و مسئوليت دولت در گزارش‌هاي مختلف به‌مرور اين تلاش‌هاي جهادي در عرصه‌هاي مختلف مي‌پردازيم. آري، اينك به مرور تصميمات، رفتارها و اقداماتي از سوي دولت خواهيم پرداخت كه همين رفتارپسندسده منجر به ايجاد آرامش سياسي در كشور شده است. التهابات
سياسي و نااميدي اجتماعي؛ توصيف ايران پيش از انتخابات را كه همه ميدانيم! آري، هنوز مدت زمان
زيادي از روزهايي نمي‌گذرد كه تريبون‌هاي رسمي كشور، صحنه انتقاد و حتي اتهام‌زني اعضاي قوا به
يكديگربودند و گروه‌هاي منتقد دولت وقت، دلسوزان واقعي نظام متهم به انواع اتهامات و وصله هاي
ناچسب بودند! شوربختانه زماني كه كشور در يكي از سخت‌ترين شرايط اقتصادي به سر مي‌برد، عرصه جدل‌هاي كلامي بي‌حاصلي بود كه بيش از همه مردم را خسته مي‌كرد. جامعه نيازمند همراهيهمه قوا و مسئولان بود تا تحمل شرايط اقتصادي آسان‌تر شود اما نه تنها همراهي كمرنگ بود بلكه رسيدن به نقطه‌اي مشترك براي حل چالش‌ها هم بعيد به نظر مي‌رسيد. همين موضوع بستر نااميدي ودرنهايت نارضايتي بيشتر مردم را به وجود مي‌آورد و ضرورت مقابله با آن را يادآور مي‌شد. آيت‌الله رئيسي با درك چنين مهمي بود كه در انتخابات رياست جمهوري سيزدهم از همان ابتداي ثبت‌نام تا روزهاي پيروزي و يك سال پس از آغاز دولتش، تلاش كرد تا حد امكان آرامش را به تريبون‌هاي سياسي كشور بازگردانده و ازاين رهگذر حافظ آرامش و اميد مردم باشد. همه به ياد داريم كه در روزهاي تبليغات انتخاباتي، زماني كه رقبا از هر شايعه و تهمتي براي بي‌اعتبار كردن وي استفاده مي‌كردند، او جز به انصاف و آرامش دعوت‌شان نكرد و تا زماني كه پاي منافع مردم درميان نبود، براي موضوعات شخصي وارد جدل كلامي با آنها نشد. گفتني است كهپس از پيروزي در انتخابات و آغاز دولتش هم بر همين سياق پايبند ماند و به وعده خود مبني بر «رئيس‌جمهور همه مردم ايران بودن» جامه عمل پوشاند.
در يك سال گذشته اعضاي ديگر قوا، به عنوان متحدان دولت در كنارش بودند و همدلي بين آنها،
بسياري از چالش‌ها را رفع كرد. منتقدان هم از تريبون‌ها كنايه سياسي نشنيدند و حتي طرف مشورت
آيت‌الله رئيسي هم قرارگرفتند. آري، در راستاي ايجاد آرامش سياسي
يك هفته پس از اعلام رسمي پيروزي آيت‌الله رئيسي در انتخابات رياست جمهوري، نخستين نشانه‌هاي اراده جدي دولت براي ارتباط با چهره‌هايي از جريان‌هاي سياسي منتقد و رقيب آيت‌الله رئيسي آغاز شد و چهره‌هاي مطرحي از اصلاح‌طلبان در كانال‌هاي شخصي و حساب‌هاي توييتري خود از تماس تلفني دفتر رئيس جمهور منتخب با آنها و مشورت درباره مهمترين مشكلات كشور و راه‌هاي رفع آن، خبر دادند. از «غلامحسين كرباسچي» عضو حزب كارگزاران سازندگي و «جواد امام» دبيركل مجمع ايثارگران، تا «مصطفي كواكبيان» دبيركل حزب مردم‌سالاري و «اكبر منتجبي» سردبير روزنامه سازندگي و «مجيد انصاري» عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام اين تماس‌ها را تاييد و اغلب مثبت ارزيابي كردند..
شانزده آذر سال گذشته و روز دانشجويش هم عرصه ديگري بود تا آيت‌الله رئيسي نشان دهد كه برخلاف بسياري از هجمه‌هاي رسانه‌اي با دانشگاه و دانشجويان بسيار همراه‌تر است. دانشجويان در گراميداشت روز خود تندترين انتقادات را از شخص وي و دولتش كردند و جز احترام و توجه چيز ديگري نديدند. رئيس‌جمهور نكات سخنان و دغدغه‌هاي همه را يادداشت كرد و نشان دادكه آمده است اول خوب بشنود و بعد خوب پاسخ دهد.
نجابت كلامي آيت‌الله رئيسي بركسي پوشيده نيست. حركت جهادي، اصلاح امورزيربنايي كشور به دور ازجنجال و هياهو و مقصريابي‌هاي معمول و بي‌فايده، روشي بود كه هم خود رئيس‌جمهور و هم دولتمردانش در پيش گرفتند و جزدر موارد معدودي، درباره عملكرد دولت پيشين سخني مبني بر قصور و تقصير گفته نشد. نشست‌هاي شخص رئيس‌جمهور، نماينده يا معاونين وي يا وزرايش با گروه‌هاي متعدد و متنوع علمي، دانشگاهي و سياسي از اقتصاددان و جامعه‌شناس تا بازاريان و اصناف و هنرمندان از سنت حسنه‌اي نشانه داشت كه حتي تندترين منتقدانش هم نمي‌توانستند انكارش كنند. در اين يكسال رئيس جمهور با توجه به شيوع كرونا در كشور، بارها با مديران و متخصصان نظام بهداشت و درمان نشست هم‌انديشي برگزار از مجاهدت‌هاي آنها قدرداني كرد. ميزبان ذاكرين اهل‌بيت (ع) و نيز اساتيد، فعالان و تشكل‌هاي دانشجويي بود و به سوالات و انتقادات آنان شفاف پاسخ داد و دعوت‌شان كرد بدون لكنت با رئيس جمهور سخن بگويند.
۱۷۰ هنرمند عرصه‌هاي مختلف كشور با گرايش‌هاي سياسي و فكري متنوع مهمان افطاري رئيس‌جمهور بودند، علما و روحانيون هم در مهماني رمضان رئيس‌جمهور به طرح دغدغه‌هاي خود پرداختند. فرهنگيان و فعالان حوزه تعليم‌وتربيت و ورزشكاران، مربيان و مديران ورزشي هم طرف مشورت آيت‌الله رئيسي در يك سال گذشته بودند.
مهمترين ديدارهاي رئيس‌جمهور اما با نمايندگان مجلس شوراي اسلامي بود. آيت‌الله رئيسي در يك سال مسئوليت خود با نمايندگانِ همه ۳۱ مجمعِ استانيِ ۳۱ استان كشور، جلسه برگزار كرد. به معناي ديگر با تك‌تك ۲۹۰ نماينده قوه مقننه، در «يك» سال ديدار و گفت‌وگو كرده است. همچنين رئيس جمهور در يك سال نخست رياست جمهوري، مجموعا ۷ بار در مجلس حضوريافت. حضور معاونين رئيس جمهور و وزرا هم در مجلس قابل توجه بوده و اعضاي كابينه سيزدهم تاكنون ۲۵۲ بار در مجلس حاضر شده‌اند كه ۳۶ بار آن در جلسات علني و غيرعلني صحن و بقيه حضور در كميسيون هاي مجلس بوده است. اين حضور و گفت وگو، وقت و انرژي كه شخص رئيس‌جمهور و اعضاي كابينه‌اش براي شنيدن ديدگاه نمايندگان ملت اختصاص داد، از مهمترين دلايل آرامش رواني است كه اين روزها جامعه از رهگذر رابطه همدلانه مجلس و دولت، تجربه مي‌كند. به جرات مي‌توان گفت دولت آيت‌الله رئيسي در مسير ساختن ايراني آباد براي همه ايرانيان از پيشگامان بوده است و شاهد اين مدعا هم دعوت‌هايي است كه از تندترين منتقدان خود براي نشستن پشت ميز مشورت به عمل آورده است. ارديبهشت سال جاري، آيت‌الله رئيسي ميزبان فعالان سياسي از جريان‌ها و جناح‌هاي مختلف سياسي بود، از همراه‌ترين آنها تامنتقدترين آنها. همه را درباره آسيب‌هاي قبيله‌گرايي در كشور هشدار داد و آن را نقطه آغاز انحراف در عرصه سياست دانست.در اين ديدار رئيس جمهور تحزب و كار تشكيلاتي در حوزه سياسي را نه مقصد بلكه يك مسير براي اصلاح امور و پيشرفت جامعه دانست و گفت: احزاب و تشكل‌هاي سياسي بايد در خدمت تحقق عدالت، اصلاح جامعه و حاكم كردن ارزش‌ها باشد و اگر حزب مقصد و معبد افراد شد، قبيله‌گرايي بر فضاي فعاليت‌هاي سياسي حاكم مي‌شود و اين نقطه آغاز انحراف عرصه سياست است».
۱۷ تن از شخصيت‌ها و فعالان سياسي هم در اين ديدار به بيان مهمترين دغدغه‌هاي خود و ضرورت‌هاي كشور پرداختند و لزوم توجه جدي به كاهش اعتماد عمومي در كشور، ايجاد ثبات در تصميم‌گيري‌هاي اقتصادي، پيگيري دولت براي اجراي صحيح و كامل قانون اساسي، چاره‌انديشي براي كنترل گراني كالاها و خدمات، لزوم اصلاح ريل سياست‌گذاري‌هاي اقتصادي كلان، تسريع درتعيين تكليف انتصابات در دستگاه اجرايي، تلاش براي ديده شدن آثار گشايش‌هاي اقتصادي در زندگي مردم، ارتقاي سهم و نقش اجتماعي زنان، قدرداني از دولت بابت حذف تشريفات زايد، لزوم ارائه برنامه روشن براي حل مسائل اقتصادي، از مهمترين محورهاي مطرح شده در اين ديدار بود.
اصحاب رسانه هم در يك سال گذشته و در نشست‌هاي خبري شده و نشده، به طرح ديدگاه‌هاي خود با رئيس‌جمهور و اعضاي كابينه‌اش پرداختند. رييس جمهور رمضان سال جاري ميزبان بيش از ۶۰ مديرمسئول و فعال رسانه‌اي از جريان‌هاي سياسي مختلف بود و از جنگ روايت‌هايي سخن گفت كه در حال حاضر در جهان برقرار است و رسانه‌ها را ميدان‌دار اين جنگ دانست. اين ديدارها را فرصت مغتنمي براي خود و دولتش اعلام كرد و از مديران رسانه‌ها اطلاع‌رساني صادقانه و منصفانه خواست تا پل ارتباطي ميان دولت و مردم باشند. در اين ديدارها اصحاب رسانه، دولت و حتي خودش را به نقد كشيدند اما پس از پايان نشست همگي از سعه‌صدرش قدرداني كردندو در روايت‌هاي خود نشست با رئيس‌جمهور را سازنده دانستند و تاكيد كردند كه رئيس‌جمهور گلايه‌هاي انتقادي را به همان اندازه تعريف وتاييدات گوش كرد و مورد توجه قرار داد. در همين ديدار بود كه كتاب‌هاي روزنامه‌نگار منتقد خود را با روي باز پذيرفت و در برابر اين جمله او كه «ما از شما زياد انتقاد كرده‌ايم»، گفت كه اشكالي ندارد و از اين نقدها استقبال هم مي‌كند. اين ديدارهاي رئيس‌جمهور تنها بخشي از نشست‌هايي بود كه براي شنيدن ديدگاه‌هاي صاحب‌نظران با عقايد و سلايق مختلف سياسي و اجتماعي در يك سال گذشته برگزار شد. آيت‌الله رئيسي در برهه‌هاي حساس و تصميم‌هاي سخت با كارشناسان اقتصادي با گرايش‌هاي مختلف هم ديدار و گفت‌وگو داشت و در تدوين طرح‌هاي دولتش از ديدگاه‌هاي آنان هم بهره برد تا با احترامي كه به انتقاد و منتقد در دولتش گذاشته مي‌شود آرامش سياسي به عرصه قدرت و آرامش رواني به جامعه بازگردد.هم شخص رئيس‌جمهور و هم دولتش در يك سال گذشته با شايعات و حاشيه‌هاي بسياري عليه خود روبرو شدند وبراي حفظ آرامش به كارخود ادامه دادند. همان گروه‌هايي كه مدعي بودند رئيسي، با منتقدان برخورد سخت خواهد كرد، در يك سال رياست جمهوري وي، تندترين انتقادات را از او كردند اما دولت كانون تمركز خود را بر يك اصل قرار داد و آن دوري از حاشيه بود. شوخي و طنزهايي كه گاهي حتي رنگ توهين و تحقير هم مي‌گرفت، نه تنها آزرده‌اش نكرد كه به گفته سخنگوي دولتش از لبخند مردم خوشحال هم شد و تاكيد كرد «اگر مردم هم با حواشي خوشحال باشند، اشكالي ندارد». آري، رسم همراهي با موافق و مخالف همين است كه ديديم بيش از يكسال از عمر دولت سيزدهم گذشت اما منتقدانش «به جهنم» دعوت نشدند، كنايه‌هاي سياسي عليه اعضاي ديگر قوا شنيده نشد، رئيس‌جمهورش با مخالف و موافق سر يك سفره نشست و از تكاپو براي ايران سخن گفت. هرآن اندازه كه مي‌توانست ومي‌شد، تلاش كرد كه برنامه‌ها و دغدغه‌هاي منتقدانش را پيگير باشد و اينك در آستانه يك سالگي دولتش، شايد منتقدانش بتوانند، درباره عملكرد اقتصادي و اجتماعي و فرهنگي وي، انتقاداتي را (به حق يا ناحق) مطرح كنند اما نمي‌توانند منكر مشي تعاملش باآن‌ها و رسم همراهي با موافق و مخالفش باشند رسمي كه اعتماد مردم به قوا را باز خواهد گرداند، از پراكندگي هاي سياسي جلوگيري و از نااميدي بيشتر مردم پيشگري خواهد كرد، همان وعده اي كه رئيسي داده بود تا اميد را به جامعه بازگرداند. آرامش سياسي و آرامش سياسي.