به گزارش پايگاه خبري خوزنا و به نقل از خبرگزاري مهر، ايران در ابتداي دهه ۹۰ يكي از ۵ كشور سكان دار در ذخيره سازي گاز بود، اما اين سكان داري ديري نپاييد و با تغيير سياست ايران جايگاه خود را از دست داد و به مرور زمان با مسأله‌اي به نام نا ترازي گاز دسته و پنجه نرم كرد. اين مساله به حدي حاد و جدي است كه نمايندگان مجلس هم در اين زمينه اظهار نظر كرده‌اند به طوري كه حسين حسين زاده نماينده مجلس دوازدهم هم در اين زمينه گفته بود: ايران متأسفانه در طول اين سال‌ها در ذخيره سازي گاز بسيار ضعيف عملكرده است و در رتبه‌هاي آخر سهم ذخيره سازي گاز نسبت به مصرف قرار دارد، يعني ما تنها ۱.۷ درصد مصرف خود، ذخيره سازي داشته‌ايم البته كارهاي خوبي در سالهاي گذشته صورت گرفته كه ظرفيت خوبي است اما بروكراسي اداري كه در شركت ملي نفت ايران وجود دارد جلوي كار را مي‌گيرد.
به گفته نماينده مردم لارستان امروز كشورهاي اروپايي از جمله آلمان به شدت در حال توسعه گاز ال. ان. جي هستند كه عملاً در آينده وابستگي خود را نسبت به گاز روسيه قطع كنند، بنابراين بنظر مي‌رسد ما بايد در اين بازار نقش آفريني داشته باشيم و با توسعه ظرفيت گاز ال. ان. جي كه در كشور وجود دارد به سبك كشور قطر قدم برداريم و همكاري‌هاي منطقه‌اي خود را در زمينه نفت و گاز افزايش دهيم.
در گذشته‌اي نه چندان دور سهم عظيمي از ذخاير گازي را داشته و به عنوان يكي از ۵ كشور ذخيره كننده گاز شناخته مي‌شديم، اما آيا طي سالهاي جديد كه با عديده اي از مشكلات ناشي از ناترازي گاز برداشته‌ايم آيا به عنوان عنوان يكي از كشورهاي دارنده گاز طبيعي، آيا گامي در اين راستا برداشته شده است.
ابتداي شهريور سال جاري بود كه احمد رجبي مدير توليد شركت نفت مناطق مركزي ايران گفت: از ابتداي ذخيره‌سازي گاز طبيعي امسال تاكنون مجموع گاز ذخيره شده در ميدان‌هاي شوريجه D و سراجه قم از مرز ۲ ميليارد متر مكعب گذشت. انتظار مي‌رود در صورت استمرار تحويل گاز طبق برنامه تنظيمي طي ماه‌هاي شهريور و مهرماه امسال، مجموع گاز ذخيره شده در دو ميدان به ركورد جديدي در حدود سه ميليارد متر مكعب برسد، اين در حالي است كه بالاترين مقدار ركورد ذخيره‌سازي دو ميليارد و ۸۷۰ ميليون متر مكعب در سال ۱۳۹۹ بوده است.
به گفته وي طرح‌هاي ذخيره‌سازي گاز شوريجه خانگيران و سراجه قم كه از سالهاي ۱۳۹۱-۱۳۹۰ به بهره‌برداري رسيده‌اند، در فصل سرد سال حدود ۲۵ ميليون متر مكعب در روز معادل يك فاز پارس جنوبي گاز به شبكه سراسري ارسال مي‌كنند.
اين طور كه به نظر مي‌آيد ذخيره سازي گاز در چند ميدان گازي و گنبدهاي نمكي در حال انجام است، اما توسعه اين ذخيره سازي با اما و اگرهايي همراه است كه خود جاي سوال دارد. رضا نوشادي مديرعامل شركت مهندسي و توسعه گاز در اين راستا گفت: ما براي اينكه بتوانيم حدود ۲۰ درصد از گاز مصرفي در روزهاي سرد سال را با ذخيره‌سازي تأمين كنيم، نياز به سرمايه‌گذاري ۵ تا ۵.۵ ميليارد دلاري در ۱۴ پروژه داريم. در نتيجه ارقام سرمايه‌گذاري در پروژه‌هاي ذخيره‌سازي آن قدر بزرگ نيست و در حد چند ۱۰۰ ميليون دلار است كه از منابع داخلي قابل تأمين است.
ذخيره سازي گاز براي روزهاي سرد سال
به گفته مديرعامل شركت مهندسي و توسعه گاز، فعلاً هدف ما رسيدن به سطح ذخيره‌سازي ۱۰ درصد است كه بتوانيم حدود ۱۰۰ ميليون متر مكعب گاز از طريق ذخيره‌سازي در روزهاي سرد سال به شبكه تزريق كنيم. اگر طبق همان ريل‌گذاري قبلي اقدام مي‌شد، اكنون به هدف تأمين روزانه ۱۰۰ ميليون متر مكعب رسيده بوديم. كه مي‌توانستيم از اين طريق تمامي سوخت نيروگاه‌ها در فصل سرد سال را با گاز تأمين كنيم و ديگر نيازي به مصرف روزانه حدود ۱۰۰ ميليون ليتر گازوئيل و مازوت در نيروگاه‌ها در ماه‌هاي سرد سال نبود. بدين صورت درآمدزايي و ارزآوري بالايي نيز از طريق صادرات سوخت مايع نصيب كشور مي‌شد.
نوشادي بيان كرد: پس از حضور در شركت مهندسي و توسعه گاز، موضوع ذخيره‌سازي به عنوان يك اولويت اصلي در دستور كار قرار دادم. در فرودين‌ماه سال جاري عمليات اجرايي فاز دوم ذخيره‌سازي گاز شوريجه آغاز شد. ذخيره‌سازي در ميدان بانكول نيز ارزيابي و اسناد مناقصه آماده شده است. ذخيره‌سازي گاز در ميدان سراجه مراحل آخر مناقصه را مي‌گذراند.
ضربه سنگين تحريم‌ها براي سرمايه گذاري در ايران
مديرعامل شركت مهندسي و توسعه گاز گفت: ميدان بانكول براي ذخيره‌سازي واگذار شده است، قزل تپه و مختار هم نهايتاً يكي دو ماه ديگر تعيين تكليف مي‌شوند، پيمانكارشان شناسايي و عمليات اجرايي‌شان شروع مي‌شود. همچنين دو ميدان ديگر هم براي ذخيره‌سازي گاز وجود دارد كه نسبت به مابقي متفاوت هستند؛ يكي آبخوان يورتشا و ديگري نصرآباد كاشان. براي مطالعه ذخيره‌سازي گاز در ميدان نصرآباد كاشان، ما در اين دوره تحريم با يك شركت اروپايي صاحب تجربه همكاري داشتيم، حالا اسم كشورش بماند.
به گفته نوشادي مطالعات ميدان نصرآباد كاشان را نهايي كرديم چون ما اصلاً تجربه حضور در گنبدهاي نمكي را نداريم و الان بسته كاري آن آماده است. ان‌شاءالله اميدواريم كه بتوانيم سه ماهه اول سال ۱۴۰۲ وارد فرايند مناقصه آن شويم. وضعيت ميدان آبخوان يورتشا هم همين طور است، يعني مطالعاتش تمام شده و بسته كاري آن آماده است. طبق برنامه، در سال ۱۴۰۶ به توان عرضه ۱۰۰ ميليون متر مكعب گاز در روز خواهيم رسيد.
خبرنگار مهر در انتها اضافه مي‌كند، به باور كارشناسان انرژي در صورت ذخيره سازي گاز حتي امكان صادرات آن وجود داشت در صورتي كه در اين بازه زماني نه تنها ذخيره سازي انجام نشده است بلكه كار تا جايي پيش رفت گمانه زني‌هايي براي واردات گاز آن هم براي تأمين بخش خانگي وجود داشت در حالي كه در گذشته‌اي نه چندان دور به به عنوان يكي از ۵ ذخيره كننده گاز در جهان شناخته مي‌شد و اكنون يكي از عظيم‌ترين ذخاير گازي در جهان به خود اختصاص داده است، اكنون بايد مجدد گامي در اين راستا بردارد تا مبادا سال اينده با مشكلاتي كه سال جاري داشتيم دست و پنجه نرم نكنيم. در اين صورت نه نيازي به واردات گاز از كشورهاي بيگانه داريم و نه افت فشار گاز در فصل سرد سال آن هم در استان‌هاي شمالي تجربه مي‌كنيم.