ايرنا از وزارت اقتصاد، محمد جلال در يك برنامه تلويزيوني با اشاره به «هوشمندسازي يارانه آرد و نان» به عنوان يكي از دستاوردهاي وزارت اقتصاد، با بيان اينكه اقتصاد هوشمند برشي از اقتصاد داده محور محسوب مي‌شود، تاكيد كرد: دهه گذشته دهه‌اي بود كه فرايندها مسير الكترونيكي شدن خود را طي كردند؛ دهه پيش رو دهه هوشمندسازي و بهره‌برداري از داده‌هاي الكترونيك است كه در اين مسير توليد شده است.

وي كاهش خطاهاي انساني و افزايش اتكا به پردازش داده‌ها را از ويژگي‌هاي هوشمندسازي برشمرد و افزود: با انتخاب مسير هوشمندسازي علاوه بر اينكه هزينه‌هاي مديريت در كشور را كاهش مي‌دهيم، خطاها و اشتباهات فرآيندي، خستگي و طولاني بودن فرآيندها را كنار مي‌گذاريم و اميدواريم با نمونه‌هاي موفق هوشمندسازي بتوانيم اميدواري را نسبت به تداوم اين روند ايجاد كنيم.

جلال در خصوص هوشمندسازي يارانه آرد و نان اظهار كرد: درباره يارانه آرد و نان يك گزينه اين بود كه دولت از الگوهاي متعارف صرفاً اقتصادي كه با فشار و تحميل هزينه‌ها به مردم مسئله را حل كند و گزينه متعارف ديگر، آزادسازي قيمت بود تا رانت موجود از بين برود اما نمي‌خواست مسئله خود را به قيمت افزايش هزينه زندگي مردم حل كند؛ بنابراين ايده هوشمندسازي يارانه نان از سوي دولت در پيش گرفته شد.

مشاور وزير اقتصاد اضافه كرد: در اين طرح مانند هر طرح ديگري در حوزه هوشمندسازي در ابتدا نيازمند داده‌هاي الكترونيكي متولد شده در زنجيره بوديم؛ اين زنجيره يك نقص داده‌اي در فرايند تبديل آرد به نان داشت كه با استقرار كارتخوان‌هاي هوشمند در دو سال اخير تراكنش‌هاي فروش نان يعني فرايند تبديل آرد به نان براي اولين بار تبديل به داده‌ شد.

وي گفت: بر اساس داده هاي به دست آمده، متوسط تعداد تراكنش روزانه خريد نان در كشور ۱۲ ميليون و ۱۰۰ هزار واحد است، الگو و ميزان مصرف خانوار كشف و در سامانه ثبت شد و فرهنگ ها و خرده فرهنگ هاي مصرف شناخته و بعضا احيا و مستحكم شد.

جلال با بيان اينكه استقرار اين زيرساخت سخت افزاري در يك اقدام جهادي از سوي بانك عامل در كمتر از ۱۰۰ روز در بيش از ۸۰ هزار نانوايي در سراسر كشور رقم خورد، اضافه كرد: نزديك به ۲۰ هزار نانوايي در روستاهاي ما مستقر هستند و عمليات استقرار كارتخوان هوشمند عمليات سنگيني بود و گام نخست را تا شهريور ۱۴۰۱ انجام داديم اما از آنجا كه با يك پديده فرهنگي و اجتماعي مواجه بوديم چند ماهي را مهلت داديم تا فرهنگ استفاده از آن در نانوايي‌ها پذيرفته شود.

مشاور وزير اقتصاد مرحله نخست اجرا را شفاف سازي و به دست آوردن داده هاي قابل اتكا عنوان كرد و ادامه داد: مرحله دوم كه هوشمند سازي بود؛ اين راهبرد را دنبال مي‌كرد كه ساختار تخصيص آرد يارانه‌اي در كشور هوشمند شود. بيش از ۹۸ درصد نان كشور يا نان يارانه‌اي است و تقريباً نان غير يارانه‌اي نداريم؛ هزينه هر فرد براي تامين نان در روز ۱۲۰۰ تومان است و دولت سعي كرده تا نان در سبد معيشت مردم افزايش هزينه نداشته باشد و اكنون به مرحله سوم رسيده‌ايم كه مرحله مردمي‌سازي است.

وي گفت: در الگوي محاسبات محافظه كارانه ما در واقع با فرض ادامه روند رشد ۱۳۹۸ تا سال ۱۴۰۰ يك و نيم ميليون تن معادل ۲۷ هزار ميليارد تومان صرفه‌جويي در كشور شده است؛ اين يك و نيم ميليون تن آرد معادل نياز ۲۰ ميليون نفر در مدت يك سال است و طبق الگوي واقع بينانه كاهش هزينه‌اي كه در دوسال گذشته به واسطه طرح هوشمندسازي در حوزه عرضه نان صورت گرفت سه ميليون تن معادل ۵۴هزار ميليارد تومان بوده است كه تمامي اين صرفه جويي‌ها بدون هيچ گونه شوك قيمتي اتفاق افتاده و پيش بيني اين است كه اين صرفه جويي براي سال جديد هم بين ۱.۵ تا ۲ تن خواهد بود.

جلال اضافه كرد: در مرحله سوم يعني مرحله مردمي سازي، مي‌خواهيم از ظرفيت مردمي براي رفع نواقصي كه ممكن است در طرح وجود داشته باشد، كمك بگيريم؛ به عنوان مثال نظارت اوليه ما جلوگيري از انحراف آرد يارانه‌اي بود اما با توجه به تراكنش‌هايي كه اتفاق مي‌افتد، امكان نظارت مردمي را با سامانه nazar.ir براي عموم مردم فراهم كرديم كه مردم مي‌توانند تجربه خريد خود را بلافاصله مشاهده و بازخورد داشته باشند و اين داده‌ها موجب شناسايي نقاط قوت و ضعف در نانوايان و تجربه‌هاي خريدشان شود.

مشاور وزير اقتصاد گفت: اتفاق خوب ديگر رونمايي از زير ساختي بود كه مردم به موجب آن سامانه از هر نقطه‌اي بتوانند در هر نقطه ديگري از كشور خيرات نان خود را در هر زماني كه مد نظرشان است انجام دهند و از اين طريق اين خرده فرهنگ ارزشمند نيز مستحكم مي‌شود.

وي در بخش ديگري به سامانه هوشمند توثيق سهام و دارايي‌ها (ستاره) اشاره كرد و گفت: وزارت امور اقتصادي و دارايي بيش از يك سال است كه زيرساخت جديدي را در دستور كار خود قرار داده است كه البته تكاليف قانوني هم در اين موضوع وجود دارد تا مردم بتوانند براي تامين مالي و دسترسي به تسهيلات خرد از دارايي‌هاي پراكنده خود به عنوان وثيقه و ضمانت استفاده كنند.

جلال تاكيد كرد: در اين سامانه هوشمند تمامي دارايي‌هاي مردم از قبيل سهام بورس، گواهي سكه، اندوخته بيمه عمر، گواهي كسر از حقوق سازمان‌هاي دولتي و سند خودرو و ملك را مي‌توان به شناسايي كرد تا بتوانند به عنوان وثيقه و ضمانت استفاده كنند. وي اظهار اميدواري كرد كه با تكميل زير ساختها، بتوان سال ۱۴۰۳ را سالي براي بهره برداري از اين داده هاي هوشمند دانست.