به گزارش خبرنگار مهر، اگر چه يك سال است كه مدفن قديمي پسماند در يك كيلومتري روستاي بزرگ «برومي» و حاشيه شهر تعطيل شده و زباله ها به مدفن جديد منتقل مي شوند اما اهوازي ها هنوز هم با تبعات زباله دان قديمي دست و پنجه نرم مي كنند. اين بار متصاعد شدن گازهاي سمي از اين محل است كه سلامتي شهروندان را به خطر انداخته است.

اداره حفاظت محيط زيست اهواز اخيرا نسبت به اثرات زيست محيطي مدفن برومي هشدار داده و مديريت مناسب گازهاي سمي محبوس در آن را خواستار شده است تا سلامت شهروندان در خطر قرار نگيرد.

علي بي عگبه رئيس اداره محيط زيست اهواز مي گويد: زباله هايي كه سالها در سايت قديمي پسماند دفن مي شد به دليل فعل و انفعالات شيميايي تخمير شده، انواع گازهاي سمي (از جمله متان) را بوجود مي آورد كه در زمين محبوس مي ماند. اين گازهاي سمي هر چند مدت يك بار خود به خود دچار حريق مي شود يا به شكل دود غليظ سراسر منطقه را فرا مي گيرد.

وي مي افزايد: گزارش ها و شكايات متعددي از آلودگي محيط در نتيجه متصاعد شدن اين گازهاي سمي به دست ما رسيده است. چند روز پيش شديدترين مورد اتفاق افتاد كه 30 درصد مدفن قديمي آتش گرفت و دود غليظي از صبح تا ظهر منطقه را پوشاند.

بني عگبه با بيان اينكه مديريت گازهاي سمي در منطقه برومي ضروري است، اظهار مي كند: يك سال پيش با افتتاح مدفن جديد اهواز (در منطقه سفيره) شهرداري تعهد كرده بود كه سايت قديمي زباله ها در منطقه برومي را ساماندهي و آن را به فضاي سبز تبديل كند اما اكنون مي گويند كه شركت نفت با در اختيار گرفتن زمين هاي اطراف مانع كار مي شود.

تهديد آب و هواي شهر

زميني كه شهرداري از سال 70  از منابع طبيعي براي دفن پسماندهاي اهواز تحويل گرفت، به تدريج بزرگتر شد و 400 هكتار را اشغال كرد. به طوري كه ساكنان محلي مدعي هستند كه 100 هكتار از زمين هاي زراعي آنها براي دفن زباله اشغال شده است. سايت قديمي پسماند موسوم به سايت برومي هميشه مورد اعتراض اداره كل حفاظت محيط زيست خوزستان و موضوع تشكيل پرونده قضايي عليه شهرداري اهواز از سال 82 تا 91 بود. كارشناسان معتقد هستند دفن روزانه بيش از يك هزار تن زباله خانگي، عفوني و... در محلي كه هيچگاه نتوانسته تائيديه زيست محيطي براي دفن زباله را دريافت كند غيربهداشتي، مغاير با قوانين زيست محيطي و آلوده كننده منابع آب زيرزميني و هواي منطقه است و سلامت شهروندان را تهديد مي كند.

 «نفت» پايبند نبود

معاون خدمات شهري شهردار اهواز در اين باره توضيح مي دهد: تا قبل از افتتاح سايت جديد پسماند اهواز (در منطقه سفيره) در سال 91، زباله هاي اهواز و چند شهر و روستاي اطراف به مدفن قديمي منتقل مي شد. دفن پسماندها به صورت سنتي بود به اين معني كه زباله ها در گودالي با عمق مشخص تخليه و روي آن با آهك و بعد خاك پوشانده مي شود.

عليرضا عالي پور در گفتگو با خبرنگار مهر مي افزايد: بر اساس برنامه توسعه پنجم شهرداري مي توانست ساماندهي و دفن بهداشتي زباله را تا سال 94 اجرا كند اما مدفن بهداشتي و مكانيزه (در منطقه سفيره) پارسال به بهره برداري رسيده است.

وي اگر چه تائيد مي كند كه بر اثر تخمير زباله هاي دفن شده در برومي گازهاي سمي توليد و گاهي نيز آتش سوزي ايجاد مي شود، اما مي گويد: تعداد زيادي «زباله گرد» و مراكز بازيافت سنتي در منطقه وجود دارد كه برخي از آتش سوزي ها ناشي از فعاليت آنهاست. «زباله گردها» براي استحصال فلزات محدوده هاي وسيعي از سايت را آتش مي زنند.

معاون شهردار اهواز همچنين مي گويد: مدفن قديمي (برومي) در حريم چاه هاي نفت قرار دارد. بر همين اساس طبق تفاهم نامه اي كه سه چهار سال پيش ميان شركت مناطق نفتخيز جنوب و شهرداري اهواز امضا شده قرار بود شركت نفت يك و نيم ميليارد تومان براي ايجاد فضاي سبز در حريم چاه هاي نفت اختصاص بدهد.

وي اضافه مي كند: ضرورت و اهميت موضوع همچنين ايمن سازي و دفع خطرات ايجاب كرد كه اين اعتبار را به صورت متمركز در منطقه برومي براي جنگل كاري، ايجاد فضاي سبز و كاهش اثرات زيست محيطي اختصاص دهيم و سايت برومي به عنوان بخشي از كمربند سبز اهواز باشد.

رئيس هيئت مديره سازمان مديريت پسماند شهرداري اهواز اما از شركت نفت گلايه مي كند: نقشه برداري ها انجام شده، تائيديه نقشه و محدوده كار (جنگل كاري) نيز توسط شهرداري اهواز تهيه و در اختيار شركت نفت قرار گرفته است. با وجودي كه جلسات زيادي برگزار شده و شهرداري و محيط زيست اين موضوع را پيگيري كرده اند شركت نفت هنوز پولي پرداخت نكرده است.

وي اظهار مي كند: در كوتاه مدت تنها كاري كه مي توانيم انجام دهيم اين است كه با «بيل مكانيكي» در زمين شكاف ايجاد كنيم تا گازهاي سمي محبوس خارج شوند. اما اين اقدام موقت است و اين گازها دوباره تشكيل مي شوند. بنابراين بايد كار مهندسي و يك طرح ميان مدت اجرا شود كه بيش از هشت ميليارد تومان اعتبار و حدود يك سال زمان لازم دارد. بر اساس طرحي كه پيش بيني شده شبكه هايي در عمق زمين براي خروج گازهاي سمي تعبيه مي شود. تسطيح و احداث شبكه آبياري همچنين جنگل كاري اجرا خواهد شد.

عالي پور با بيان اينكه از سال گذشته سايت برومي در اختيار شركت نفت قرار گرفته، تصريح مي كند: از آن زمان شركت نفت از تردد افراد به اين منطقه جلوگيري مي كند و حتي اجازه ورود عوامل فني شهرداري را نيز نمي دهد. البته زباله گردها (كه بعضا عامل آتش سوزي در سايت هستند) آزادانه به سايت قديمي تردد مي كنند.

معاون شهردار اهواز تاكيد مي كند: شهرداري آمادگي ساماندهي مدفن قديمي را دارد، مشروط بر اينكه تعهد شركت نفت مبني بر تامين اعتبار محقق شود.

وي در پاسخ به اينكه در صورت عدم تحقق تعهد شركت نفت اقدام شهرداري چيست، اظهار مي كند: در صورتي كه شركت نفت به صورت قطعي عدم همكاري خود را اعلام كند و از اجراي تعهداتش سرباز بزند و تفاهم نامه را يك طرفه فسخ كند، شهرداري اين طرح را با نقشه ديگري اجرا خواهد كرد.

سهم نفت در شهر نفت خيز

اگر چه مسئولان هميشه با معرفي اهواز به عنوان «آلوده ترين شهر جهان» از سوي سازمان جهاني بهداشت مخالفت كرده اند. اما ريزگردها، تاسيسات و چاه هاي نفت، دود و خاكستر مزارع نيشكر، شركت هاي فولاد و كربن و نيروگاه رامين و حالا هم گازهاي سمي زباله باعث شده اند كه شهروندان اهوازي تقريبا هيچگاه «هواي پاك» را تجربه نكنند. از سوي ديگر نه تنها آلودگي هاي زيست محيطي «نفت» بلكه جبران نشدن خسارات اين آلودگي ها شهروندان را آزار مي دهد تا جايي كه سهم نفت در توسعه هميشه مورد پرسش افكار عمومي است. حالا بايد منتظر بود و ديد آيا شركت نفت حاضر به پرداخت يك و نيم ميليارد تومان براي تامين سلامت اهوازي ها مي شود؟

-------------------------
گزارش نادره وائلي زاده