خوزنا : علائم گاز گرفتگي چيست؟
سه شنبه، 14 آبان 1398 - 12:16 کد خبر:85702
يك متخصص طب اورژانس ضمن تشريح علائم مسموميت با گاز مونوكسيد كربن، تاكيد كرد: قبل از استفاده از وسايل گرمايشي، دودكش را كنترل كرده و از باز بودن مسير آن اطمينان حاصل كنيد.
ايسنا:دكتر غلامرضا معصومي با بيان اينكه آمارها نشان مي‌دهند هر ساله تعداد زيادي از هموطنان‌مان در اثر مسموميت با گاز مونوكسيدكربن جان مي‌بازند، گفت: نكته مهم اين است كه اين حادثه عملا محدود به زمان خاصي از سال نيست. درست است كه بيشترين فوتي‌ها مربوط به فصول سرد سال هستند، اما حتي در نيمه نخست سال ۱۳۹۸ هم ۲۲۳ نفر بر اثر مسموميت با گاز منوكسيدكربن در كشور جان خود را از دست دادند، اين رقم در مقايسه با مدت مشابه سال قبل كه آمار تلفات ۱۹۴ نفر بود، ۱۴.۹ درصد افزايش يافته است.
وي با بيان اينكه مونوكسيد كربن گازي بي‌رنگ و بي‌بو با قابليت اتصال به هموگلوبين خون با قدرتي ۲۰۰ برابر اكسيژن است كه به دليل احتراق نادرست گاز يا هر نوع ماده سوختني مانند چوب ايجاد مي‌شود، افزود: اين احتراق نادرست اصولا به دليل عدم اكسيژن‌رساني و تهويه مناسب رخ مي‌دهد. به همين دليل در محيط‌هاي بسته مانند خانه و محيط‌هاي كار بيشتر اتفاق مي‌افتد و متاسفانه به دليل بي‌رنگ و بي‌بو بودنش معمولا تا زمانيكه حال فرد را به وخامت نكشيده، مشخص نمي‌شود كه متاسفانه در آن مرحله نيز خود فرد توان انجام كاري را نخواهد داشت.
معصومي با بيان اينكه قطعا تاثير حضور و كاركرد نيروهاي امدادي مانند اورژانس پيش بيمارستاني و بيمارستاني در زماني كه افراد با اين گاز دچار مسموميت شده‌اند، غيرقابل چشم پوشي است، ادامه داد: آمارها نشان مي‌دهند كه چندين برابر فوتي‌هاي ناشي از گازگرفتگي، دچار مسموميت با اين گاز شده‌اند كه خوشبختانه نجات پيدا كرده‌اند. البته بايد توجه كرد كه هميشه پيشگيري بهتر از درمان است و واقعا اين امكان وجود دارد كه حتي يك مورد فوتي ناشي از گازگرفتگي را هم نداشته باشيم. اين موضوع هم با رعايت قوانين ايمني، بازديد دوره‌اي وسايل گازسوز و توجه به علائم و نشانه‌هاي ابتدايي مسموميت امكان‌پذير است.
اين متخصص طب اورژانس با بيان اينكه شايع‌ترين مكاني كه مسموميت در آن اتفاق مي‌افتد، در اتاق‌هاي منازل است، گفت: نبايد فراموش كنيم كه اين اتفاق در هر جاي درب بسته‌اي اعم از محيط كار، خودرو و... مي‌تواند رخ دهد. در نتيجه نصب و راه‌اندازي وسايل گرمايشي توسط پرسنل تعليم ديده و كنترل دوره‌اي وسايل گاز سوز بسيار مهم و حياتي است كه متاسفانه بعضا رعايت نمي‌شود. در عين حال مردم بايد از وسايل گرمايشي استاندارد استفاده كنند و به هيچ عنوان از وسايل گازسوز و گرمايشي بدون دودكش استفاده نكنند. همچنين قبل از استفاده از وسايل گرمايشي، دودكش را كنترل كرده و از باز بودن مسير آن اطمينان حاصل كنند و روزنه‌هاي آن را با فويل‌هاي آلومينيومي يا روش‌هاي مناسب ديگر مسدود كنند.
معصومي ادامه داد: بايد توجه كرد كه ساده‌ترين راه براي كنترل دودكش، لمس كردن آن در هنگام روشن بودن بخاري است. در صورتي كه دودكش سرد باشد، هواكشي و خروج دود انجام نمي‌شود. دودكش بخاري هرچه كوتاه‌تر و مستقيم باشد، بهتراست. محل اتصالات دودكش نيز بايد محكم باشد تا دودكش از جاي خود بيرون نيايد. همچنين دودكش‌هاي بالاي پشت‌بام بايد داراي كلاهك مخصوص بوده و حداقل ۷۵ سانتي‌متر از سطح پشت بام بالاتر باشند.
وي افزود: اگر به هر دليل در موقعيت مسموميت با گاز مونوكسيد كربن قرار گرفتيم، يادمان باشد كه علائم اوليه مسموميت با گاز مونواكسيدكربن بسيار غيراختصاصي است. اين شامل سردرد، سرگيجه، تهوع و استفراغ، خواب آلودگي و ... است. اگر فرد در اين فاز بتواند تشخيص غيرعادي بودن شرايط را بدهد، مي‌تواند از خطر بگذرد. در غير اين صورت بعد از اين مرحله مغز فرد مسموم، به دليل كمبود اكسيژن وارد وضعيتي مي‌شود كه امكان قضاوت برايش مقدرو نيست. در نتيجه ديگر نمي‌تواند خود و بقيه افراد درگير را نجات دهد. بعد از اين فاز نيز فرد وارد فاز بي‌قراري و بعد كما و مرگ خواهد شد.
معصومي ادامه داد: اگر در مراحل اوليه شرايط‌مان را تشخيص داديم، مهم‌ترين اقدامي كه بايد انجام دهيم برقراري تهويه محيط است. يعني بايد بلافاصله درب يا پنجره را باز كرد و با يك حوله خيس جريان هوا را به سمت بيرون تسريع كرد. انتقال خود و افراد مسموم به بيرون محيط آلوده نيز بسيار حائز اهميت است. همانطور كه اشاره شد مونوكسيد كربن در اتصال به هموگلوبين ۲۰۰ برابر قوي‌تر است، پس تنها راه جدا كردن و جايگزيني آن با اكسيژن افزايش ميزان اكسيژن محيط است كه با خارج شدن از محيط آلوده و رفتن در فضاي بيروني شروع شده و با اكسيژن‌تراپي تا بر طرف شدن سردرد در اورژانس ادامه دارد. بنابراين اگر به محيطي وارد شديد كه احتمال اين مسموميت براي افراد آنجا وجود داشت، با حفظ خونسردي، با اورژانس ۱۱۵ تماس بگيريد و جريان هوا را منتقل كرده و تا حد ممكن مسمومين را به محيط خارجي ببريد.