ايسنا: پژوهش حاضر با هدف بررسي اثر مقادير مختلف مصرف نيكوتين بر عملكرد رواني-حركتي ورزشكاران و غيرورزشكاران انجام شده است و از ميان دانشجويان پسر دانشگاه خوارزمي با دامنە سني (۲۴ـ۱۸ سال) به صورت در دسترس انتخاب شدند و هر گروه ۳۶ نفري به صورت تصادفي در سه زيرگروه ۱۲ نفري (مصرف چهار ميليگرم آدامس نيكوتين، مصرف دو ميليگرم آدامس نيكوتين و مصرف صفر ميليگرم آدامس نيكوتين) جاي گرفتند.
نتايج ارزيابي عملكرد در اين مطالعه نشان داد كه بين زمان واكنش انتخابي دو گروه ورزشكار و غيرورزشكار پس از مصرف مقادير مختلف نيكوتين تفاوت معناداري وجود ندارد و در عين حال بين عملكرد رواني ـ حركتي ورزشكاران و غيرورزشكاران پس از مصرف مقادير مختلف نيكوتين تفاوتي گزارش نشده است.
در پژوهش حاضر، از آدامسهاي صفر، دو و چهار ميليگرم استفاده شده است كه به گفتە برخي، پژوهشها معتبر بوده و روش سريع تجويز نيكوتين است. پژوهشهاي ديگر با استفاده از تجويز نيكوتين از طريق پوست، تجويز از طريق استنشاق از راه بيني، اندازهگيري سطح غلظت پلاسماي خون، تجويز نيكوتين از طريق قطرە بيني و يا اندازهگيريهاي فيزيولوژيكي ديگر مانند ضربان قلب و فشار خون انجام شدند.
برخي از پژوهشها عملكرد رواني حركتي را از طريق نحوە نوشتن يا دستخط، پژوهشهاي ديگر از طريق آستانە" تشخيص نور چشمكزن بحراني، زمان واكنش حركت، زمان واكنش حافظە" كوتاه مدت، رديابي جبراني، رديابي بحراني و تقسيم توجه استنباط كردند اما در اين پژوهش، عملكرد رواني حركتي از طريق زمان واكنش انتخابي و هماهنگي دو دستي استنباط شده است.
هايندمارچ و همكاران(۱۹۹۰)نشان دادند كه اگرچه نيكوتين اضافي موجب افزايش سرعت و دقت فعاليت حركتي ميشود اما روي هم رفته بر فرايندهاي مركزي پردازش شناختي تأثيري ندارد. در پژوهش فيشر و همكاران (۲۰۱۳) نيز نيكوتين نتوانست در هيچ يك از اعمال، اثر قابل توجهي در اندازهگيري عملكرد ايجاد كند. در پژوهش حاضر نيز ميزان دقت فعاليت حركتي از طريق تأثير مصرف نيكوتين بر خطاي زمان واكنش انتخابي مورد بررسي قرار گرفت كه يافتههاي اين پژوهشگران را مورد تأييد قرار ميدهد.
يكي از تفاوتهاي اساسي پژوهش حاضر با ساير پژوهشها، استفاده از جامعه ورزشكار و غيرورزشكار است چرا كه در اكثر پژوهشهاي انجام شده مقايسه و نيز مداخله بين دو گروه مصرف كننده و سالم و يا تنها يكي از اين دو گروه انجام شده است كه احتمالا متغيرهايي مانند وضعيت رواني فرد حين آزمون، خستگي و به ويژه پاسخهاي متفاوت سيستم عصبي مركزي افراد به مقدار نيكوتين تجويزشده منجر به بروز چنين يافتههاي متفاوتي شده است.
در پژوهش حاضر، يك اثر افزايشي در ميزان دماي بدن به دنبال مصرف مقادير دو و چهار ميليگرم آدامس نيكوتين و تعريق بدن، به ويژه در كف دست مشاهده شد، همچنين، جامعە آماري تمامي پژوهشهاي انجام شده متفاوت از پژوهش حاضر بود؛ در بسياري از آنها دو گروه سالم و مصرف كننده در مواردي دو يا سه گروه از مصرف كنندههاي مواد مختلف و در بسياري ديگر شامل افراد سالم و يا افراد سيگاري ميشد، درحالي كه در پژوهش حاضر، دو گروه ورزشكار و غيرورزشكار كه كاملا سالم بودند بررسي شدند و دامنە سني نيز در بسياري اين پژوهشها متفاوت از پژوهش حاضر بود.
گفتني است اين پژوهش در كنترل تجاربي نزديك به آزمون كه ممكن است آزمودنيها در فعاليتهاي روزانه داشته باشند مانند (بازيهاي كامپيوتري)، كنترل كميت و كيفيت تغذيە آزمودنيها و كنترل وضعيت رواني و خلقوخوي آزمودنيها هنگام آزمون با مشكل مواجه بود.
درنهايت در پژوهش حاضر بين دو گروه ورزشكار و غيرورزشكار، هيچگونه تفاوت معناداري در پاسخ سيستم عصبي افراد نسبت به دوزهاي مختلف نيكوتين تجويزشده ديده نشد. يك ديدگاه مشابه ممكن است به روشن شدن علت عدم تفاوت در آزمون عملكرد رواني حركتي بين دو گروه ورزشكار و غيرورزشكار كمك كند. همچنين با توجه به ضرورتي كه پيشتر براي انجام اين پژوهش بيان شد ميتوان اظهار كرد كه گرايش برخي ورزشكاران به داروهايي با مكانيسم اثر مشابه نيكوتين و يا حتي مواد تحريك كنندە سيستم عصبي به اميد ارتقاي عملكردهاي رواني شناختي (از جمله افزايش تمركز توجه) به لحاظ علمي حمايت نميشود، زيرا عملكرد آنها همانند افراد عادي خواهد بود.
با توجه به اهميت موضوع مواد مخدر در جامعه و لزوم آشنايي بيشتر با اثرات احتمالي آن بر برخي كاركردهاي جسمي و رواني افراد پيشنهاد ميشود تا پژوهش در زمينە مصرف نيكوتين در ساير شرايط متفاوت (به طور مثال استفاده از شيوههاي ديگر تجويز نيكوتين، اندازهگيري عملكرد در ساير محيطها به ويژه محيطهايي كه در آن فعاليت بدني و ذهني انجام ميشود، سنجشهاي فيزيولوژيكي مانند اندازهگيري سطح پلاسما، انجام پژوهش با جامعە آماري متفاوت مانند گروههاي ورزشي دختر و پسر و يا بررسي اثرات سوءمصرف نيكوتين در ورزشهاي تيمي و انفرادي) و درنتيجه، پاسخ ساير عملكردهاي ادراكي ـ حركتي و شناختي افراد (براي مثال ترصد يا گوش به زنگي، رديابي جبراني، رديابي بحراني، تقسيم توجه، آستانە تشخيص نور چشمكزن، انواع زمان واكنش، هماهنگي دو دستي و به عبارتي، انجام تنوعي از آزمونهايي كه دامنهاي از تواناييهاي حركتي افراد را براي درك بيشتر اثرات نيكوتين بر عملكرد انسان ميسنجد) به ويژه ورزشكاران مشخص شود.