خوزنا : عوارض خطرناك مصرف خودسرانه دگزامتازون
دوشنبه، 2 تیر 1399 - 07:47 کد خبر:88905

فوق تخصص مراقبتهاي ويژه بيمارستان مسيح دانشوري با اشاره به جزييات مطالعات صورت گرفته در خصوص نحوه اثربخشي داروي دگزامتازون در درمان كرونا و بيماران ARDS (سندرم ديسترس تنفسي حاد)، اظهار كرد: مصرف خودسرانه داروي دگزامتازون عوارض خطرناكي به دنبال دارد، بنابراين مردم بايد حساسيت خود نسبت به اين داروها را كم كنند و اجازه دهند مباحث علمي و تخصصي از مسير علمي خود پيش برود.

ايسنا: دكتر سيد محمدرضا هاشميان، عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي با اشاره به مقالات و مطالعات منتشر شده در داخل و خارج از كشور در رابطه با ميزان اثرگذاري "دگزامتازون" بر درمان كرونا، اظهار كرد: اولين بار نتيجه مطالعه گروهي از متخصصان مراقبت‌هاي ويژه كشور اسپانيا به سرپرستي پروفسور ويلار در رابطه با اثرگذاري داروي دگزامتازون در درمان بيماران ARDS (سندرم ديسترس تنفسي حاد) در فوريه ۲۰۲۰ انجام و نتايج اثربخشي آن در لنست ژورنال منتشر شد.

وي ادامه داد: اين مطالعه كه بر روي بيماران ۱۷ مركز مراقبت‌هاي ويژه در بيمارستان‌هاي كشور اسپانيا، شهر مادريد انجام شد، نشان داد كه استفاده از دگزامتازون مي‌تواند وضعيت بيماران ARDS را در بخش ICU  بهتر كند كه به دنبال انتشار نتايج اين مطالعه، استفاده از اين دارو در پروتكل درماني بيمارستان مسيح دانشوري براي درمان بيماران ARDS شديد و با همان دوز اعلام شده در مطالعه پروفسور ويلار اجرا شد.

ثبت دگزامتازون در پروتكل درماني بيمارستان مسيح دانشوري

دكتر هاشميان با بيان اينكه همزمان با اين مساله بيماري كوويد۱۹ در كشور ما و در سطح جهاني شيوع پيدا كرد، ادامه داد:‌ در بيمارستان مسيح دانشوري داروي دگزامتازون براي موارد حاد كرونا در ICU وارد پروتكل درماني شد و همزمان با اخذ كد اخلاق براي انجام مطالعه تحقيقاتي ثبت و پروتكل درماني آن در ژورنال دارويي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي با ايمپكت ۱.۷ به عنوان يك ژورنال بين‌المللي منتشر شد.

وي با اشاره به اعلام نتايج اثربخشي داروي دگزامتازون براي درمان بيماران حاد كرونايي (ARDS شديد) در يك مطالعه تحقيقاتي معتبر از سوي پژوهشگران كشور انگلستان و تاييد و استقبال آن از سوي WHO، اظهار كرد: مطالعه ما در بيمارستان مسيح دانشوري در رابطه با تاثير مثبت دگزامتازون در درمان برخي از بيماران حاد كرونايي از همان ابتداي شيوع كرونا و خيلي پيشتر از اين مطالعه بريتانيايي انجام و پروتكل آن در ماه مارس ۲۰۲۰  منتشر شد، ولي متاسفانه مورد استقبال وزارت بهداشت واقع نشد.

اثبات اثربخشي دگزامتازون در درمان بيماران حاد كرونايي در مطالعه بريتانيايي

وي با اشاره به اعلام نتايج مطالعه بريتانيايي در هفته گذشته مبني بر اثربخشي داروي دگزامتازون، تصريح كرد: مطالعه بريتانيايي در حجم بسيار بالاي بيماران يعني مصرف در حدود ۲۰۰۰ بيمار انجام شد و بنابراين از دقت و اعتبار بسيار بالايي برخوردار است و البته در مطالعه صورت گرفته در بريتانيا از دوز پايينتر داروي دگزامتازون نسبت به مطالعه صورت گرفته در اسپانيا و ايران استفاده شد.

انتقاد از ‌بي‌توجهي‌ وزارت بهداشت نسبت به نقطه نظرات تخصصي پزشكان

دكتر هاشميان با بيان اينكه مطالعه صورت گرفته در بيمارستان مسيح دانشوري بر روي تعداد محدودتري از بيماران صورت گرفته و نتايج آن هنوز منتشر نشده،‌ گفت: البته اگر مطالعه و پيشنهادات ما از ابتدا مورد موافقت وزارت بهداشت واقع مي‌شد، مطمئنا مي‌توانستيم بر روي بيماران و نمونه‌هاي بيشتري آن را انجام دهيم و لذا نتايج آن بسيار پيشتر از مطالعه صورت گرفته در كشور بريتانيا در سطح بين‌المللي مطرح مي‌شد كه علاوه بر افتخار و اعتبار علمي آن، منجر به درمان موثرتر بيماران كرونايي در سطح كشور مي‌شد.

اين فوق تخصص مراقبت‌هاي ويژه بيمارستان مسيح دانشوري با بيان اينكه نتايج مطالعه بريتانيا نشان داد كه داروي دگزامتازون به كاهش مرگ و مير بيماران حاد كرونايي منجر مي‌شود، گفت:‌ با اعلام WHO اين تحقيق اولين مطالعه‌اي‌ است كه توانسته ميزان مرگ و مير بيماران كرونايي در بخش ICU را به ميزان قابل توجهي كاهش دهد.

دكتر هاشميان ضمن انتقاد از ‌بي‌توجهي‌ وزارت بهداشت نسبت به برخي نقطه نظرات تخصصي پزشكان در رابطه با درمان بيماران كرونايي، تصريح كرد:‌ مطالعه پزشكان بيمارستان مسيح دانشوري در رابطه با اثربخشي داروي دگزامتازون از فروردين ماه به وزارت بهداشت اعلام شد، ولي متاسفانه مورد توجه واقع نشد. اين درحاليست كه اين مطالعه تخصصي و پيشنهادات منتج شده از آن توسط فوق تخصصين مراقبت‌هاي ويژه و پزشكاني مطرح شده كه ساليان سال در بخش‌هاي ICU بيمارستان‌ها خدمت كرده و از نزديك در زمينه درمان بيماران و كيس‌هاي حاد كرونايي و غيركرونايي كسب تجربه كرده‌اند.

جزئيات مطالعه بريتانيايي بر روي ميزان اثرگذاري "دگزامتازون" در درمان كرونا

دكتر هاشميان در ادامه با تشريح مطالعه بريتانيايي مبني بر اثربخشي داروي دگزامتازون بر روي بيماران ARDS (سندرم ديسترس تنفسي حاد)، اظهار كرد: اين مطالعه بر روي دوز پايين دگزامتازون انجام شده و اهميت آن از آنجاست كه هم دارويي ارزان قيمت در دنياست و هم قديمي بوده و از سال ۱۹۵۰ براي درمان بسياري از بيماران به صورت قرص و آمپول استفاده شده است.

وي با بيان اينكه اين مطالعه در چهار گروه از بيماران به اسم ريكاوري ترايال انجام شده است، گفت: اولين گروه بيماران Severe ARDS بر روي وضعيت مكانيكال ونتيليشن (تهويه مكانيكي)، گروه دوم بيماران نيازمند اكسيژن درماني ولي بدون دستگاه‌هاي تنفسي و گروه سوم گروه‌هايي كه اصلا نيازي به اكسيژن درماني بيشتر ندارند و البته هر سه گروه بيماران تست مثبت كرونا هستند. گروه ۴ به عنوان گروه كنترل كه به هيچ وجه نه دارو مي‌گيرند و نه بيمار كرونا هستند.

وي با اشاره به نتايج اين مطالعه، تصريح كرد: بر اساس نتايج مطالعه، مرگ و مير يك سوم بيماراني كه بر روي مكانيكال ونتيليشن (تهويه مكانيكي) بودند، نسبت به گروه كنترل كمتر شد و ميزان مرگ‌ومير  در يك پنجم گروه نيازمند به اكسيژن درماني كمتر شد. به عبارت ديگر در گروه اول از هر ۸ بيمار يك نفر مرگ و مير كمتر و در گروه دوم از هر ۲۵ نفر يك نفر مرگ و مير كمتر شد.

عدم تاثير دگزامتازون در درمان بيماران سرپايي كرونا

دكتر هاشميان با اشاره به برخي ديگر از نتايج قابل توجه اين مطالعه، توضيح داد: تجويز دگزامتازون در ميزان بهبودي و مرگ و مير گروهي كه كوويد مثبت داشتند، ولي به اكسيژن درماني نيازي نداشتند، بي‌تاثير بود. به عبارت ديگر اين نتيجه نشان مي‌دهد كه "دگزامتازون" در درمان بيماران سرپايي كرونايي و افردي كه در منزل درمان مي‌شوند، بي تاثير بوده و مي‌تواند عوارض خطرناكي به دنبال داشته باشد.

عوارض خطرناك مصرف خودسرانه دگزامتازون

وي با تاكيد بر اينكه اين دارو تنها براي بيماران بستري و داراي شرايط حاد كرونايي در ICU تجويز مي‌شود، اظهار كرد: تجويز اين دارو براي بيماران سرپايي و يا مصرف خودسرانه آن از سوي بيماران به هيچ عنوان صحيح نيست و مي‌تواند عوارض جبران ناپذير و خطرناكي به دنبال داشته باشد.

وي با بيان اينكه مطالعه بريتانيايي در رابطه با تاثير درماني دگزامتازون در بيماران كرونايي هنوز منتشر نشده است، گفت:‌ بعد از چاپ نهايي مقاله بايد منتظر ارائه نقطه نظرات از سوي ساير متخصصان و پژوهشگران مرجع حوزه مراقبت‌هاي ويژه باشيم. البته چند روز پيش WHO اعلام كرد كه دگزامتازون براي اولين بار در تاريخ كرونا مرگ و مير را به اين شدت كاهش داده و اين خبر بسيار مهمي است.

اين فوق تخصص مراقبت‌هاي ويژه در ادامه با تاكيد بر اينكه ارائه نقطه نظرات و اعلام نتايج مطالعات مرتبط با دارو در درمان كرونا و يا ساير بيماري‌ها بحث‌هاي تخصصي بين گروه‌هاي علمي و تخصصي بوده و مردم نبايد نسبت به آن واكنشي نشان دهند، گفت:‌ متاسفانه گروهي از مردم با شنيدن اين اخبار نسبت به خريداري دارو و مصرف خودسرانه آن اقدام مي‌كنند كه عملي بسيار نادرست بوده و مي‌تواند عوارض خطرناكي به دنبال داشته باشد.

اين عضو هيات علمي دانشگاه در رابطه با داروي دگزامتازون مطرح كرد: اين دارو در پروتك‌هاي خاص درماني در بيمارستان‌ها و با طبقه‌بندي‌هاي خاص بيماران در  آي سي يو تجويز مي‌شود و مصرف خودسرانه آن عوارض گوارشي، التهابي، توهمي، مشكلات آريتمي قلب، درد قفسه سينه و غيره به دنبال دارد، بنابراين مردم بايد حساسيت خود نسبت به اين داروها را كم كنند و اجازه دهند مباحث علمي و تخصصي از مسير علمي خود پيش برود.