ايسنا :مدير كل مركز علوم جوي و اقيانوسي سازمان هواشناسي كشور با اشاره به كاهش بارندگي در حوضه درياي خزر، از كاهش ۱.۵ متري تراز آب اين درياچه طي ۲۶ سال اخير خبر داد.
بهزاد لايقي ضمن اشاره به كاهش پنج سانتيمتري تراز آب درياي خزر نسبت به سال گذشته اظهار كرد: دادههاي ايستگاههاي پايش درياي خزر از سال ۱۳۷۴ تاكنون روندي كاهشي در تراز آب درياي خزر را نشان ميدهد.
وي ادامه داد: از سال ۷۴ تاكنون بهطور متوسط سالانه حدود شش سانتيمتر از تراز آب درياي خزر كاهش پيدا كرده يعني طي ۲۶ سال اخير تراز آب درياي خزر ۱.۵ متر كاهش پيدا كرده كه رقم قابل توجهي است.
لايقي مهمترين عامل كاهش تراز آب اين درياچه را كاهش بارندگي در حوضه آبريز درياي خزر و كم شدن دِبي رودخانههاي اين حوضه بهويژه رودخانه ولگا - كه بيش از ۸۵ درصد آب درياي خزر را تامين ميكند- عنوان كرد و گفت: شدت تابش خورشيد بر درياي خزر و تبخيز آب در نتيجه كاهش ابرناكي و بارندگي افزايش مييابد و موجب كاهش هرساله تراز اين درياچه ميشود.
وي ادامه داد: حجم آبي كه سالانه در اين درياچه از دست ميرود، كم نيست بنابراين بهنظر نميرسد كه راهكارهاي مصنوعي و انساني مانند طرحهاي انتقال آب يا كاهش مصرف آب رودخانههاي حوضه آبريز درياي خزر بتواند مشكلات را برطرف و كمبود آب را جبران كند و تنها بارش است كه ميتواند اين شرايط را تغيير دهد.
لايقي خاطرنشان كرد: علل كاهش بارندگي در منظقه درياي خزر از جهات مختلفي قابل بررسي است اما نبايد فراموش كنيم كه از طرفي به تغيير اقليم كه ناشي از فعاليتهاي بشري است نيز ارتباط دارد. افزايش گازهاي گلخانهاي در جو به علت فعاليتهاي انساني موجب ايجاد تغييراتي در الگوي بارشها، آب و هوا و گرم شدن كره زمين شده است بنابراين كاهش انتشار اين گازها شايد بهطور ضمني كمكي در اين زمينه كند. با اين حال يافتن راهكاري مناسب براي وضعيت تراز درياي خزر نيازمند همكاري، همفكري و تعامل بين تمام كشورهاي ساحلي درياي خزر است.
مدير كل مركز علوم جوي و اقيانوسي سازمان هواشناسي كشور در بخش ديگري از صحبتهاي خود با اشاره به بيست و پنجمين نشست كميته هماهنگي آب و هواشناسي درياي خزر (Caspcom) كه دوشنبه (۳ آبان) بهميزباني كشور روسيه بهصورت مجازي برگزار شد، درباره مباحث مهمي كه در اين نشست مطرح شد، توضيح داد: يكي از موضوعاتي كه در اين نشست مورد بررسي قرار گرفت اقدامات ملي كشورهاي حاشيه درياي خزر در زمينه توسعه شبكه مشترك پايش پارامترهاي آب و هواشناسي و پيشبيني وضعيت تراز آب درياي خزر و ساير پارامترها همچنين خدمات هواشناسي دريايي براي كاربران اين حوضه بود و كشورها گزارشهاي خود را در اين زمينه ارائه كردند.
وي ادامه داد: در اين نشست تمام اعضا قريب به اتفاق اعلام كردند كه تراز آب درياي خزر رو به كاهش است اين در حاليست كه اثرات كاهش تراز آب درياي خزر در بخش جنوبي كمتر است چراكه شيب ساحل درياي خزر در بخش جنوبي آن بيشتر است اما در بخشهاي شمالي كم است و در نتيجه اثرات كاهش تراز آب، سواحل اين منطقه را با خطر خشكشدگي مواجه ميكند.
لايقي افزود: اثرات ناشي از تغيير اقليم بر درياي خزر، كاهش بارشها در حوضه آبريز رودخانه ولگا و ساير رودخانههاي تامينكننده آب درياي خزر از ديگر مباحثي بود كه در نشست كميته هماهنگي آب و هواشناسي درياي خزر مطرح شد همچنين در زمينه عملياتي كردن موافقتنامه Caspcom، مقررات داخلي اين كميته به تصويب رسيد و طبق روال سالهاي گذشته دادههاي مربوط به تراز آب درياي خزر و روانآب رودخانههايي كه وارد درياي خزر ميشوند، تبادل و برنامههايي براي توسعه ايستگاههاي پايش در درياي خزر و ارتقاي كيفيت آنها طي سالهاي آتي ارائه شد.
لايقي در پايان گفت: اميدواريم بتوانيم با همكاري كشورهاي حاشيه درياي خزر راهكارهاي مناسبي براي مقابله با تهديدات و مخاطراتي كه متوجه درياي خزر است، پيدا كنيم.
ايران دبيرخانه كميته هماهنگي آب و هواشناسي درياي خزر (Caspcom) است و امسال سحر تاجبخش - رييس سازمان هواشناسي كشور- رييس بيست و پنجمين نشست اين كميته بود.