تقدير از پيشكسوتان علمي و فرهنگي در دزفول
به مناسبت هفته كتاب ، به ابتكار انجمن دوستي دزفول با ساير كشورها و با همكاري انجمن دوستداران كتاب دزفول ، از چهره هاي برتر علمي و فرهنگي تقدير به عمل آمد .
اين مراسم ، بيست و ششم آبان ماه در كتابخانه دكتر پورمهدي برگزار گرديد و در اين برنامه پرفسور هرمز شمس ، از پيشكسوتان علم چشم پزشكي در ايران و دكتر عبدالرحيم گواهي ، رئيس مركز پژوهش اديان ، مورد تقدير قرار گرفتند.
در اين مراسم ، نادر سعادتي ، رئيس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامي دزفول ، حاج عظيم سرافراز ، رئيس شوراي شهر دزفول و جمعي از دوستداران علم و فرهنگ نيز حضور داشتند .
در آغاز برنامه عليرضا قادرپناه ، مدير انجمن دوستي ، ضمن خيرمقدم به مهمانان برنامه ، پيام تقدير رئيس انجمن هاي دوستي را به حاضران ابلاغ نمود . وي معرفي و تكريم شخصيت هاي علمي و فرهنگي را بخشي از اهداف انجمن هاي دوستي برشمرد و در اين راستا ، حمايت هاي از برنامه هاي فرهنگي را مورد تاكيد قرار داد و افزود راه رسيدن به توسعه اجتماعي با رشد فرهنگي جامعه امكان پذير است .
دزفول مهد فرهنگ و تمدن
استاد محمد حسين حكمت فر ، پژوهشگر تاريخ و فرهنگ دزفول ، در زمينه تاريخچه جندي شاپور و قدمت فرهنگي اين ناحيه مطالبي را بيان نمود وي در بخشي از سخنان خود به مفاخر دزفول از جمله شيخ اسماعيل قصري و كاشف دزفولي و شاگردان آنها اشاره كرد . حكمت فر دزفول را جايگاه ظهور تمدن و علم معرفي نمود و افزود ويژگي هاي تاريخي و فرهنگي اين سرزمين ابعاد گوناگوني دارند كه شناخت آنها مستلزم مطالعه و پژوهش است .
بنيانگذاران چشم پزشكي در ايران
سخنران بعدي برنامه ، پرفسور هرمز شمس بود . وي كه فرزند پرفسور محمد قلي شمس بنيانگذار علم چشم پزشكي در ايران است ، ابتدا در باره تاريخچه علم چشم پزشكي در ايران مطالبي بيان نمود و نقش دانشگاه جندي شاپور را پيش از اسلام در توسعه علم پزشكي مورد تاكيد قرار داد . وي در ادامه به نقش پدر بزرگ و پدر خود در توسعه علم چشم پزشكي در ايران اشاره كرد و افزود : پدر بزرگم از اولين كساني بود كه براي تحصيل به خارج از كشور اعزام شد و سال هاي بعد كه استاد چشم پزشكي دارالفنون گرديد ، براي توسعه اين رشته در ايران همت گماشت . وي با كمك استادان غيرايراني دارالفنون تعدادي از دانش اموختگان اروپايي را در رشته چشم پزشكي به ايران دعوت كرد .
پرفسور شمس افزود بعدها پدرم نيز براي ادامه تحصيل به پاريس رفت كه پس از بازگشت از پاريس ، براي توسعه چشم پزشكي و براي مداواي بيماران تلاش هاي بسياري كرد .
پرفسور محمد قلي شمس در سال 1327 به دليل شيوع بيماري تراخم در ايران ، تعدادي از پزشكان اروپايي را به ايران دعوت نمود از جمله آنتوان رگنر ، پزشك اتريشي تبار را به دزفول دعوت مي كند . حضور اين پزشك در دزفول و تلاش تيم پزشكي او در مداواي بيماران ، از رويدادهاي مهم تاريخ دزفول به شمار مي آيد و نقش به سزايي در كاهش بيماري تراخم داشت .
پرفسور شمس افزود ، با تلاش هاي پدرم ، در آن سالها تجهيز بيمارستان ارتش و عمل هاي جراحي چشم و پيوند قرنيه در ايران رقم خورد و چند سال بعد از آن با پيشنهاد پدرم به وزير علوم آن زمان ، بيمارستان فارابي در تهران تاسيس شد . بعد از انقلاب نيز اين دانشگاه توسعه پيدا كرد و امروزه يكي از بزرگترين بيمارستان هاي خاورميانه است .
پرفسور شمس در پايان ، عامل مهم در كسب موفقيت هاي پدر را پشتكار و همت او براي رسيدن به هدف مي داند .
گفتني است پرفسور هرمز شمس ، متولد 1317 تهران است كه تحصيلات دبيرستاني را در تهران گذراند و تحصيلات دانشگاهي را تا مرحله فوق تخصص چشم در امريكا و فرانسه دنبال كرد . وي چند سالي نيز در بيمارستان هاي فرانسه به طبابت مشغول بود . سپس به ايران بازگشت و در حال حاضر عضو هيئت علمي و استاد گروه چشم پزشكي بيمارستان فارابي تهران است .
دين و زبان دو ركن توسعه فرهنگي
سخنران بعدي دكتر عبدالرحيم گواهي ، استاد عرفان و فلسفه و رئيس مركز پژوهش اديان بود . وي در سابقه فعاليت هاي خود ، دبير كل سازمان همكاري منطقه اي اكو سال هاي ( 79 تا 81 ) و سفير ايران در كشورهاي ژاپن ، سوئد ، نروزژ و فنلاند را نيز دارد .
دكتر گواهي در آغاز به روابط گوناگون بين ملت ها اشاره كرد و رابطه فرهنگي را اساسي ترين رابطه بين ملت ها برشمرد .
وي نقش فرهنگ را در ارتباط ملت ها مورد تاكيد قرار داد و خاطرنشان كرد فرهنگ ايران بر دو ستون استوارست : زبان فارسي و دين اسلام .
دكتر گواهي افزود دين اسلام موجب شده است با شصت كشور دنيا و با بيش از يك ميليارد از جمعيت دنيا ، زمينه مشترك داشته باشيم و اين اشتراك ، توسعه روابط فرهنگي را فراهم مي كند . از طرفي زبان فارسي نيز زباني است كه به جز ايران در بيست و نه كشور ديگر نيز شناخته شده است و دانشمندان معتقدند بعد از يوناني ، دومين زبان كلاسيك جهان است . رئيس مركز پژوهش اديان در ادامه ، توانايي هاي زبان فارسي را از نظر واژه سازي ، ساخت ضرب المثل و فرهنگ لغت ، منحصر به فرد برشمرد . وي خاطرنشان كرد آثار هنري و ادبي عامل پيوند فرهنگي ملتها هستند و كساني چون فردوسي ، سعدي ، حافظ و مولوي شخصيت هاي بزرگي در حوزه ادبيات هستند كه نه تنها در ايران بلكه در جهان شناخته شده اند و آثارشان زمينه تبادل فرهنگ و رشد ترجمه را نيز فراهم مي سازد.
دكتر گواهي فعاليت انجمن هاي دوستي ملت ها و رايزني هاي فرهنگي را ، تلاشي ارزشمند دانست كه ملت ها را به هم نزديك مي كند و خاطرنشان كرد سالهايي كه در كشورهاي سوئد و ژاپن سفير بودم ، دفتر دوستي ايران با ژاپن و دفتر دوستي با سوئد را نيز فعال كرده ام و كرسي هاي عرفان شناسي ، شيعه شناسي و ادبيات نيز برگزار مي كرديم .
توسعه اجتماعي در گرو آينده نگري
در بخشي از برنامه حاج عظيم سرافراز ، رئيس شوراي اسلامي شهر دزفول ، ضمن خير مقدم به مهمانان برنامه و تقدير از شبكه انجمن هاي دوستي ، ثبت جهاني دانشگاه جندي شاپور را با قدمت بيش از هزار و هفتصد سال نقطه عطفي در تاريخ ايران و به ويژه دزفول دانست . وي افزود قدمت فرهنگ و تمدن در جندي شاپور ، مؤيد پيشينه علمي و فرهنگي اين ناحيه است. سرافراز خاطر نشان كرد براي توسعه اجتماعي بايد نگاهمان به جلو باشد و از تجارب خود درس بگيريم .
************************************************************
گفتني است دعوت از پرفسور شمس به دزفول ، با پيشنهاد و پيگيري آقاي احمد افشاريان زاده صورت گرفت . احمد افشاريان زاده از اعضاي فعال انجمن دوستي دزفول است كه براي معرفي و تقدير از پيشكسوتان علمي و فرهنگي در اين انجمن تلاش مي كند و زمينه اجراي چنين برنامه هايي را فراهم مي سازد .
همچنين مديريت اجرايي اين برنامه را نيز آقاي شهروز فرحمند از اعضاي فعال انجمن دوستي بر عهده داشتند .
در پايان اين مراسم از طرف مدير شبكه انجمن هاي دوستي دزفول ، لوح تقدير و هدايايي به رسم يادبود به مهمانان اين برنامه تقديم شد .
فاطمه سادات اشرفي زاده