چرا همیشه احساس خستگی می‌کنیم؟

برترین‌ها: خستگی یکی از علائم رایج مشکلات مختلف و بیماری‌های جدی‌ست، اما در بیشتر موارد، این موضوع به علت وجود فاکتور‌های ساده‌ای در سبک زندگی‌مان است که خوشبختانه مواردی‌اند که به راحتی حل خواهند شد.

ما معمولا خستگی خود را به گردن زندگی شلوغ و پرکار خود می‌اندازیم. در بیشتر موارد حق با ماست، اما اگر همیشه خسته هستید بدون اینکه دلیل آن را بدانید، نباید این مسئله را پشت گوش بیندازید! چرا که خستگی یکی از علائم رایج مشکلات مختلف و بیماری‌های جدی ست، اما در بیشتر موارد، به علت وجود فاکتور‌های ساده‌ای در سبک زندگی‌مان است که قابل حل هستند. در این مقاله به تعدادی از دلایلی که به صورت بالقوه می‌توانند باعث شوند همیشه احساس خستگی کنیم و همچنین توصیه‌هایی که به بازگشت انرژی مان کمک خواهند کرد، خواهیم پرداخت.

مصرف بیش از حد کربوهیدرات‌

کربوهیدرات‌ها می‌توانند منبع سریعی از انرژی باشند، زیرا وقتی کربوهیدرات مصرف می‌کنیم، بدن آن را به قند تجزیه می‌کنند که می‌تواند به عنوان سوخت استفاده شود. با این حال، خوردن مقدار بیش از حد زیاد کربوهیدرات‌ها عملا می‌تواند باعث شود که در طول روز احساس خستگی کنیم. وقتی قند و کربوهیدرات‌های فرآوری شده مصرف شوند، باعث افزایش سریع قند خون خواهند شد که به پانکراس سیگنال می‌دهد مقدار زیادی انسولین تولید نماید تا بتواند قند را از خون و سلول‌ها بگیرد.

این افزایش در سطح قند خون و به متعاقب اش پایین آمدن آن، می‌تواند باعث شود احساس خستگی کنید. محدود کردن قند و کربوهیدرات‌های فرآوری شده در وعده‌های غذایی و میان وعده ها، معمولا منجر به افزایش سطح انرژی می‌شود.

زندگی بی‌تحرک

بی تحرکی و نشستن‌های طولانی مدت از مهمترین دلایل احساس رخوت در طول روز هستند. هرچه فعال‌تر باشید، انرژی بیشتری برای انجام امور دارید.

نداشتن خواب کافی و منظم

خواب کم و بی‌کیفیت از مهمترین دلایل احساس خستگی در طول روز است. بهترین ساعت خواب از ۱۱ شب تا ۷ صبح در اتاق تاریک، با تهویه مناسب و خوش رایحه است.

حساسیت غذایی

آلرژی به غذا‌های خاص یا بیماری سلیاک نیز در اختلال خواب و احساس خستگی در طول روز نقش دارند.
سلیاک نوعی اختلال خود ایمنی ژنتیکی است که سبب می‌شود سیستم ایمنی بدن بر اثر مصرف یک پروتئین به نام گلوتن، به پرز‌های روده کوچک حمله کند و باعث اختلال در جذب مواد غذایی شود.

کم خونی، خستگی و اختلالات گوارشی از جمله نفخ و اسهال مهمترین علائم این عارضه است؛ بنابراین بهتر است عادت‌های غذایی و حساسیت‌های غذایی خود را بشناسید و آنان را از وعده غذایی حذف کنید.

افسردگی

افسردگی یکی از بیماری‌هایی است که بر خورد و خواب و احساسی که نسبت به خودمان داریم تأثیر می‌گذارد. بدون درمانی مؤثر، افسردگی برای هفته‌ها، ماه‌ها و حتی سال‌ها ادامه می‌یابد.

هیچ آزمایش خونی برای تشخیص افسردگی وجود ندارد، اما پزشک با پرسیدن مجموعه‌ای از سؤالات می‌تواند آن را تشخیص دهد. نشانه‌هایی از قبیل خستگی یا کمبود انرژی، خواب بسیار کم یا بسیار زیاد، احساس ناراحتی، اضطراب و پوچی مداوم، کاهش اشتها و وزن، افزایش اشتها و وزن، از دست دادن علاقه به انجام کار‌هایی که قبلا برای‌تان لذت‌بخش بودند، حساسیت و زودرنجی، بیماری‌های جسمی مزمن مانند سردرد، درد‌های مزمن، یبوست و دیگر اختلالات گوارشی، مشکل در تمرکز، به یاد آوردن و تصمیم گرفتن، احساس گناه، نومیدی یا بی‌ارزش بودن و افکار مربوط به خودکشی نشانه‌های رایج افسردگی هستند؛ اگر متوجه شدید دست‌کم ۵ مورد از این نشانه‌ها به مدت ۲ هفته یا بیشتر در شما مشاهده می‌شود، به پزشک، روانپزشک یا روانکاو مراجعه کنید.

کالری کافی مصرف نمی‌کنید

مصرف کالری خیلی کم می‌تواند باعث احساس خستگی در ما شود. کالری، واحد انرژی یافت شده در غذا‌ها می‌باشد که بدن ما برای حرکت و فرآیند‌هایی که نیاز به سوخت دارند مانند نفس کشیدن و حفظ دمای ثابت بدن، از آن استفاده می‌نماید. وقتی که ما کالری خیلی کمی مصرف کنیم، سوخت و ساز بدن کند می‌شود تا انرژی ذخیره گردد که باطور بالقوه باعث خستگی خواهد شد.

مقدار نیاز بدن ما به کالری با توجه به وزن، قد، سن و عوامل دیگر در طیف وسیعی قرار می‌گیرد. با این حال، بیشتر افراد به صورت روزانه حداقل به ۱،۲۰۰ کالری نیاز دارند تا از کم شدن سوخت و ساز بدن جلوگیری کنند.

به علاوه، گرفتن ویتامین و مواد معدنی مورد نیاز زمانی که کالری خیلی کمی مصرف کنیم، دشوار خواهد بود. نگرفتن مقدار کافی ویتامین D، آهن و سایر مواد معدنی مهم می‌تواند منجر به خستگی شود؛ بنابراین به این منظور که سطح انرژی خود را بالا نگه دارید، از کاهش زیاد مقدار کالری مصرفی خود اجتناب کنید، حتی اگر می‌خواهید وزن خود را کاهش دهید.

کم‌خونی

کم‌خونی ممکن است با احساس ضعف و تنگی نفس همراه باشد. کم‌خونی به دلایل گوناگونی از جمله کمبود آهن و ویتامین، از دست دادن خون، خون‌ریزی داخلی، یا بیماری‌های مزمنی مانند روماتیسم مفصلی، سرطان و از کار افتادن کلیه رخ می‌دهد. زنان به ویژه در سن باروری به دلیل قاعدگی و نیاز افزون‌ترِ بدن به آهن در دوران بارداری و شیردهی، مستعد کم‌خونی ناشی از کمبود آهن هستند.

احساس خستگی مداوم از مهمترین نشانه‌های کم‌خونی است. برخی علائم دیگر عبارتند از ضعف شدید، اختلال خواب، مشکل تمرکز، تپش قلب، درد در قفسه‌ی سینه و سردرد. در مبتلایان به کم‌خونی فعالیت‌های بدنی ساده مانند بالا رفتن از پله‌ها و پیاده‌روی‌های کوتاه ممکن است باعث خستگی شوند.

خوابیدن در زمان‌های نادرست

علاوه بر خواب ناکافی، خوابیدن در ساعات اشتباه نیز می‌تواند انرژی مان را پایین بیاورد. خوابیدن در طول روز به جای شب، ریتم شبانه روز بدن را مختل خواهد کرد و تغییر بیولوژیکی است که در پاسخ به نور و تاریکی در سیکل ۲۴ ساعت شبانه روز، رخ می‌دهد.

تحقیقات نشان داده است، زمانی که الگوی خواب ما با ریتم شبانه روز مان همگام نیست، ممکن است خستگی‌های مزمن توسعه یابد که البته مشکل متداولی در میان افرادی ست که به صورت شیفتی کار می‌کنند یا شب کار هستند.

مصرف آب ناکافی

چندین مطالعه نشان می‌دهد مصرف آب ناکافی یکی از مهترین دلایل احساس خستگی، گیجی و خواب آلودگی در طول روز است. مصرف حداقل ۸ لیوان آب در روز ضروری است.

سندرم خستگی مزمن

سندرم خستگی مزمن که گاهی به عنوان خستگی مزمن و اختلال عملکرد ایمنی بدن شناخته می‌شود، یک وضعیت پیچیده پزشکی است که شایع‌ترین گروه مبتلایان زنان ۳۰ تا ۵۰ ساله هستند. امکان بروز این اختلال در مردان نیز وجود دارد، ولی اغلب، زنان به آن مبتلا می‌شوند.

سندرم خستگی مزمن در یک دوره ۶ ماهه بررسی می‌شود. اگر شخص در تمام این مدت احساس خستگی و کرختی داشته باشد و قادر به انجام امور روزانه نباشد، احتمال بیماری قوی است. احساس خستگی پس از فعالیت شدید فیزیکی و فکری و عدم استراحت کافی کاملا عادی است، ولی در سندرم خستگی مزمن، احساس خستگی حتی پس از استراحت نیز وجود دارد. احساس خستگی در افرادی که از این سندرم رنج می‌برند، پس از استرس شدیدتر می‌شود.

برخی از علایم این بیماری عبارتند از:

اختلال در حافظه کوتاه مدت و عدم تمرکز
درد عضلانی
درد مفاصلی که با تورم و قرمزی همراه نیست
سردرد
گلودرد مزمن
حساس شدن غدد لنفاوی گردن و زیر بغل
سندرم روده تحریک پذیر
افسردگی و اختلالات روانی
لرز و تعریق شبانه
سرگیجه و مشکلات تعادل
غش کردن
حساسیت به بوی خاص، سر و صدا و مواد غذایی
اختلال خواب

درمان

هنوز هیچ درمان قطعی پزشکی برای این اختلال وجود ندارد؛ ولی استفاده از دارو‌های ضد ویروسی می‌تواند موثر باشد. پزشکان به بیماران توصیه می‌کنند که با استفاده از روش‌های طبیعی و به کمک خانواده و روانشناسان، راه‌های مقابله با سندرم خستگی مزمن را فراگیرند.

برخی از راه‌های طبیعی

دوری از عوامل استرس زا
یوگا
ورزش منظم و مستمر
تنفس عمیق
ماساژ
برنامه غذایی سالم