خبرگزاری مهر، محسن کریمی معاون امور بین‌الملل بانک مرکزی در یک برنامه تلویزیونی با اشاره به صحبت‌های رئیس کل بانک مرکزی در رابطه با اولین توافق پولی میان ایران و روسیه و اتصال شبکه کارتی «میر روسیه» به شبکه شتاب ایران از هفته اول شهریور ماه به عنوان یکی از مواد توافق پولی میان ایران و روسیه، به جزئیات پیمان پولی اخیر در راستای فرایند دلار زدایی میان دو کشور اشاره کرد و گفت: اقدامات متقابل و مشترکی که بانک‌های مرکزی ایران و روسیه داشتند، تقریباً از ابتدای دولت سیزدهم شروع شد که در پایان دولت سیزدهم به نتیجه رسید.

وی اظهار کرد: چهار اقدام مهم و راهبردی در دستور کار بانک‌های مرکزی دو کشور قرار داشت که دو اقدام آن یعنی روابط کارگزاری با پول ملی و زیرساخت‌های پیام‌رسان بانکی دو کشور به هم متصل شده بودند که طی آن، همه بانک‌های ایرانی و روسی امکان ارسال پیام‌های استاندارد بانکی را به یکدیگر داشتند. برای بهره برداری از این دو زیرساخت ریل گذاری شده لازم بود دو اقدام دیگر انجام شود که یکی ا مضای تفاهم نامه پیمان پولی میان دو کشور بود و اقدام دیگر امکان پرداخت‌های کارتی برای مسافران دو کشور بود.

معاون امور بین‌الملل بانک مرکزی افزود: این دو اقدام نهایی شده و از هفته‌های آینده عملیاتی می‌شود؛ به عبارتی مسافران ایرانی و روسی می‌توانند از کارت‌های بانکی خود هم در دستگاه‌های خود پرداز و هم دستگاه‌های کارتخوان در دو کشور استفاده کنند.

خط معاوضه نقدینگی

کریمی با اشاره به جزئیات پیمان پولی اخیر میان ایران و روسیه گفت: پیمان پولی که بین دو بانک مرکزی منعقد شده از نوع خط معاوضه نقدینگی میان دو کشور است. که یک رویکرد برای دلار زدایی و کاهش خطرات تحریمی است که یک اقدام تحریم ناپذیر محسوب می‌شود. به عبارت دیگر، پول ملی هر کشوری را غیر قابل تحریم می‌کند.

وی خاطر نشان کرد: همه کشورها طی دهه‌های گذشته مبادلات خود را با دلار انجام می‌دادند که طی دو الی سه دهه گذشته یورو نیز به عنوان یک ارز مبادله‌ای و تجاری وارد تجارت بین‌الملل شد، اما از دهه گذشته، برخی کشورهای مستقل به سمت رویگردانی از دلار و یورو رفتند و تصمیم به استفاده از پول‌های ملی خود گرفتند که دارای ریسک است و ابزارهای پوشش ریسک برای آنها وجود ندارد.

معاون امور بین‌الملل بانک مرکزی ادامه داد: با این حال بانک‌های مرکزی این کشورها در یک اقدام نوآورانه شروع به کاهش ریسک پول‌های ملی خود از طریق قراردادهای معاوضه کردند و کشور ایران نیز که یک کشور تحت تحریم است، طی چند سال گذشته این رویکرد را اتخاذ کرد و امروز متعاقب این پیمان پولی صادر کننده ما صادرات خود را به ریال انجام می‌دهد، همان گونه که صادر کننده روسیه صادرات خود را با روبل انجام می‌دهد که این یک اتفاق مهم است.

کریمی ادامه داد: تصوری که در گذشته و دهه قبل وجود داشت، این بود که ما باید به سمت مبادله با پول ملی دیگر کشورها حرکت کنیم، اما ما با این الگو قصد داریم که با هر کشوری که مبادله می‌کنیم تجارت خود را با پول‌های ملی خود انجام دهیم. وقتی که این زیرساخت وجود داشته باشد، تجار دو طرف نیاز به استفاده از دلار و یورو ندارند و ما ریالی که صادرکنندگان ما به دست می‌آوردند به عنوان ریال برون مرزی، می‌توانند در مرکز مبادله ارز و طلا آن را به نرخ مبادله‌ای به دلار و یورو تبدیل کنند، بنابراین یک مشوق صادراتی نیز برای صادرکنندگان ایرانی به روسیه ایجاد می‌شود.

وی با اشاره به مراحل اجرایی پیمان پولی و امکان استفاده از شبکه کارتی دو کشور گفت: باید اشاره داشت که کشورها کارت‌های بانکی خود را در چارچوب مستر و ویزا به دیگر کشورهای متصل می‌کنند اما وقتی که چارچوب مستر و ویزا و سایر ابزارهای غربی، برخی کشورها را تحریم می‌کنند، نمی‌توان دست روی دست گذاشت. ایران یک شبکه کارتی بومی و گسترده با سابقه تقریباً ۲۰ ساله دارد که آن را به شبکه پرداخت کارتی میر روسیه متصل کرده‌ایم و دو شبکه را به یکدیگر بدون استفاده از مستر و ویزا متصل می‌شوند.

معاون امور بین‌الملل بانک مرکزی خاطر نشان کرد: در این راستا، یک گام بزرگ برداشته شده است و قصد داریم با کشورهای جهان از طریق کارت بانکی و شبکه ارزی میان دو طرف فرایندهای مالی و پولی خود را انجام دهیم. البته این گام بزرگ یک فرایند طولانی است و به زمان نیاز دارد و تقریباً دو سال است که در حال کار بر روی این اقدامات هستیم و از اول شهریور ماه کارت‌های بانکی ایران در خودپردازهای روسیه قابل استفاده هستند و در فاز دوم و تا پایان سال میلادی جاری، کارت‌های بانکی روسیه در پذیرنده‌های فروشگاهی ایران، پذیرش می‌شوند و بعد از پایان سال جاری میلادی وارد فاز سوم می‌شویم که کارت‌های بانکی ایرانی در پذیرنده‌های فروشگاهی روسیه، پذیرش می‌شوند. به عبارتی از ابتدای شهریور ماه از طریق کارت‌های بانکی ایرانی می‌توان از خودپردازهای روسیه، روبل برداشت کرد.