با افزايش نرخ تورم در سال گذشته نرخ سود سپردههاي بانكي جذابيت خود را تا حدودي براي مردم از دست داد، اما گفته ميشود بانك مركزي برنامهاي براي افزايش نرخ سود بانكي ندارد.
ايسنا: نرخ سود سپرده و تسهيلات بانكي اغلب بر اساس نرخ تورم محاسبه و تعيين ميشود، اما گاهاً اين نرخ ميتواند سبب تأثيرگذاري بر تورم نيز شود؛ به عبارت ديگر رابطهاي دو طرفه ميان اين دو برقرار است.
اما اين در حالي است كه نرخ تورم در سال گذشته اغلب بالاتر از نرخ سود سپرده بانكي بود و همين امر سبب شد تا جذابيت سپردهگذاري بانكي براي مردم كاهش يافته و بعضاً افراد ترجيح دهند كه به سمت سرمايهگذاري در بازار ارز و بورس هجوم ببرند.
البته نوسانات ناگهاني و كنترلنشده نرخ ارز در سال گذشته نيز بر جذابيت اين بازار افزود، اما برخي كارشناسان بانكي بر اين باورند كه افزايش نرخ سود بانكي در اين حالت ميتواند سبب افزايش نرخ تورم شود.
عمليات بازار باز به دنبال تأثيرگذاري بر نرخ سود
عبدالناصر همتي، رئيسكل بانك مركزي نيز در روزهاي اخير بار ديگر به عمليات بازار باز بانكي اشاره كرده كه اين عمليات يكي از مهمترين ابزارهاي غيرمستقيم اجراي سياست پولي، بيانگر چارچوب نهادي خريد و فروش اوراق بهادار پذيرفته شده توسط بانك مركزي با هدف تأثيرگذاري بر نرخ سود كوتاه مدت در بازار بينبانكي و از اين طريق تأثيرگذاري بر نرخهاي سود در بازار پول و نهايتاً علامتدهي به ساير فعاليتهاي اقتصادي است.
به نظر ميرسد اين كار در ادامه برنامه اصلاح نظام بانكي كشور صورت ميگيرد كه رئيسكل از سال گذشته بيشتر از سالهاي پيشين به دنبال آن بوده است و به اين ترتيب ميتوان نرخ سود كوتاهمدت بين بانكي و نرخ سود در بازار پول را كنترل كرد.
يكي از مشكلاتي كه بانكها نقش عمدهاي در ايجاد آن داشتند، ايجاد رقابتي ناسالم با ارائه سودهاي بيشتر از حد مجاز به سپردهها براي جذب بيشتر منابع بانكي بود كه اين امر در نهايت به اضافه برداشت بانكها از بانك مركزي و ايجاد مشكلات فراواني براي آنها شد.
رئيسكل بانك مركزي سال گذشته با تذكر جدي به بانكها تاكيد كرد كه اگر بانكي بيش از ۲۰ درصد سود به سپرده بدهد، برخورد جدي و حتي اتفاقاتي از جمله ادغام را براي آنها در پي خواهد داشت.
البته مردم همواره اين انتظار را دارند كه با افزايش نرخ تورم، نرخ سود سپردههاي بانكي نيز افزايش يابد، اما اين اقدام در شرايط فعلي ممكن است به ضرر اقتصاد كشور باشد.
با افزايش نرخ سود سپرده، همه متضرر ميشوند
محمدرضا حسينزاده، مديرعامل بانك ملي ايران در پاسخ به پرسشي مبني بر احتمال افزايش نرخ سود سپرده بانكي، به ايسنا گفت: بانك مركزي فعلاً برنامهاي براي افزايش نرخ سود سپرده ندارد، هرچند كه وقتي نرخ تورم افزايش يابد، اين نرخ سود، جذابيت خود را براي مردم از دست خواهد داد، اما اگر نرخ سود سپرده افزايش پيدا كند، در طرف مقابل نرخ سود تسهيلات بانكي نيز افزايش پيدا ميكند.
وي اضافه كرد: در شرايط فعلي اگر نرخ سود تسهيلات افزايش يابد، مشكل به وجود ميآيد و توليدكنندهاي كه ميخواهد تسهيلات دريافت كند، دچار مشكل ميشود، چراكه صرفه اقتصادي براي او ندارد و اگر بخواهد به سود برسد، بايد قيمت كالاي خود را افزايش دهد كه در اين چرخه در نهايت همه متضرر ميشوند، بنابراين با توجه به شرايط كشور، افزايش نرخ سود سپرده در دستور كار نيست.
به اين ترتيب، به نظر ميرسد كه بانك مركزي فعلا برنامهاي براي افزايش نرخ سود بانكي در دستور كار ندارد و به دنبال اين است كه با سياستهاي پولي مختلف، نرخ سود ارائه شده به سپردههاي مردم را مديريت و كنترل كند.