حسن روحانی در سفر خود به خوزستان با ذکر اهمیت رود کارون به مردمی که در اهواز به دیدن او آمده بودند این اطمینان را داد که از کارون هیچ آبی به غیر از برای کشاورزی مردم خوزستان و آشامیدنی آنها برداشته نمیشود. به راستی چرا کارون این قدر برای مردم خوزستان مهم است.
رود کارون از زردکوه بختیاری سرچشمه میگیرد و از مناطق پرپیچ و خم میگذرد و در نهایت وارد دشت خوزستان می شود. این رود در شمال شوشتر به دو شاخه تقسیم میشود که دوباره در جنوب این شهر یکدیگر پیوند مییابند. شاخههای اصلی که به رود کارون می ریزد کارون (ارمند و بازفت) و چشمه دیمه و زردکوه است. مهمترین شاخه�" فرعی کارون، رود دز است که در شمال اهواز به کارون میپیوندد. این رود در مرز ایران و عراق، به اروندرود پیوسته و به خلیج فارس میریزد.
رود کارون سرچشمه تمدنهای بزرگ اولیه است. این رود مهد تمدن ایلامی محسوب میشود که از اهمیت بسزایی برخوردار بودهاست. موقعیت مکانی رود کارون و راه پرپیچ و خم و شگفت انگیزی که در مسیر خود طی میکند، تجارت و صادرات را به شکل مطلوبی به خود اختصاص دادهاست. این تجارتها از طریق آبراهه کارون انجام میشود. اهمیت تجاری رود کارون به عنوان یک امتیاز خاص در زمان ناصرالدین شاه انکارناپذیر است.
این رود با طول 950 کیلومتر طولانی ترین رود ایران است. کارون همواره به عنوان تنها رودخانه قابل کشتیرانی در کشور مورد استفاده تجار بودهاست. علاوه بر این رود کارون تامین کننده آب آشامیدنی اهواز هم محسوب میشود. شاید به همینخاطر است که صحبت از انتقال رود کارون به زاینده رود فکر همه به خصوص مردم خوزستان را مشغول کرده بود.
رود کارون سرچشمه تمدنهای بزرگ اولیه است. این رود مهد تمدن ایلامی محسوب میشود که از اهمیت بسزایی برخوردار بودهاست
اما تصویری که امروز ما از رود کارون میبینیم، رودی پر خروش و پر آب نیست. در حال حاضر این رود کم آب و کوچک شده است. در سال 1392 عمق این رود به یک متر هم رسید. زمانی کارون عریضترین و پرآب ترین رودخانه ایران بود. حالا این رودخانه دیکر ساکت است و آن رود خروشان و پر آب گاهی شبیه به سراب میشود. این رودخانه دیگر رمق خود را از دست داده است. طرحهای غیر کارشناسی انتقال آب هم آتش این مشکل را بیشتر باد زدهاست. اما اگر از این مشکلات جلوگیری نشود، فجعهای بزرگتر در انتظار کارون خواهد بود.
آلودگی رود کارون از مشکلات مهم این رودخانه است. به تایید سازمان آب و برق خوزستان شرکت توسعه نیشکر و صنایع با ورود آلایندهها خود یکی از آلودهکنندگان اصلی رودخانه کارون هستند.
پس از جنگ ایران وعراق و با تهنشینی رسوبات، این رودخانه برای کشتیرانی غیرقابل استفاده شدهاست. یکی از طرحهایی که برای این مشکل در نظر گرفته شده لایروبی رودخانه است.
کاهش شدید آب رودخانه کارون باعث شده حشرات وحیوانات موذی نمای سواحل و تفریحگاهها را پر کنند. سدهایی که اطراف کارون زده میشود، روز به روز نفس این رود را تنگتر کردهاست.
موضوع آب به عنوان مهمترین مشکل استان اصفهان مطرح شدهاست. انتقال آب رود کارون به زاینده رود مسئله بزرگی شده که انقادات زیادی را به خود اختصاص داده است.
صحبتهای موافق و مخالف نمایندگان مجلس درباره این طرح و امضای توماری توسط سه هزار و 671 دانشجو، دانشگاه آزاد اسلامی خوزستان در مخالفت انتقال آب کارون به زایندهرود از جمله مهمترین جنجالهای خبری بود که طی 6 ماه گذشته بحث انگیز شد.
کارون تنها یک رود نیست؛ عظمت تاریخی است که خوزستان را یک سروگردن در گذشته باستانی ایران بالا میکشد. این رود منشاء و خواستگاه تمدنهای بزرگی است که خوزستان را پدید آوردهاند.
رود کارون باعث شده تا کشاورزی خوزستان هنوز هم یکی از فعالیتهای حرفهای مردمان این خطه باشد. رودی که اگر روزی صدای خروشاناش خاموش شد، نبض مردامان خوزستان هم از صدا میافتد.
منبع: جوان ایرانی |