به گزارش پایگاه خبری دیار کارون؛ خواب نقش اساسی در عملکرد، رشد و طول عمر ما دارد. بدون خواب کافی ، سلامت و عملکرد شناختی ما دچار مشکل می شود. همین امر در مورد حیوانات از جمله ماهی صدق می کند. در حالی که تقریباً همه حیوانات می خوابند ، نحوه خواب آنها بسیار متفاوت است ، به ویژه در مورد ماهی. خواب ماهی آنقدر متفاوت است که بسیاری از محققان ترجیح می دهند به جای خواب ، آن را استراحت بنامند .
ماهی می خوابد؟

بسیاری از انواع ماهی ها خوابیده اند ، اما خواب ماهی با آنچه ما معمولاً به عنوان خواب می پنداریم متفاوت است. محققان نتوانسته اند الگوهای موج مغزی آشنا را که مشخصه خواب انسان را در اکثر ماهیان است اندازه گیری کنند. بنابراین محققان اغلب از خواب ماهی به عنوان استراحت یاد می کنند. همچنین ، از آنجا که اکثر ماهیان پلک ندارند ، در این استراحت نمی توانند چشمان خود را ببندند.

به نظر می رسد ماهی ها نسبت به انسان در هنگام خواب هوشیارتر هستند.  که ممکن است به آنها زمان بیشتری بدهد تا در برابر تهدیدات احتمالی در محیط خود واکنش نشان دهند. با این وجود ، ماهی ها فرآیندهای متابولیک را در حالت استراحت خود ، مانند انسان ، کند می کنند. آنها از نظر جسمی نیز کند می شوند و برخی ماهی ها در جای خود شناور هستند.

چگونه محققان می دانند که ماهی می خوابد؟

تشخیص اینکه ماهی در حال استراحت است یا بیدار دشوار است. با این حال ، در حالت استراحت ، ماهی ها بسیار کمتر پاسخگو هستند. برخی به نظر می رسد که حرکت خود را به طور کامل متوقف می کنند . و حتی می توان بدون بیدار شدن آنها را لمس یا دستکاری کرد.

علاوه بر این ، برخی از ماهی ها بیشتر در معرض حمله شبانه شکارچیان قرار دارند. که نشان می دهد آنها روزانه هستند ، یا در حال استراحت هستند و شب ها کمتر هوشیار هستند. مطالعات نشان داده است که برخی از گونه های ماهی در دو ساعت اول پس از غروب آفتاب تلفات بیشتری را تجربه می کنند. که نشان می دهد این ماهی ها در آن زمان تمایل به خواب دارند.

عدم پاسخگویی اغلب نشانه خواب ماهی است.  اما محققان نشانگرهای بیشتری از خواب را پیدا کرده اند که ماهی با انسان و سایر حیوانات به اشتراک می گذارد. به عنوان مثال ، مطالعات نشان می دهد که ملاتونین می تواند چرخه خواب و بیداری را در گورخرماهی تنظیم کند. به نظر می رسد گورخرماهی ها مانند انسان دارای مراحل مشخصی از خواب هستند و از ریتم شبانه روزی پیروی می کنند.

مراحل خواب ماهی

انسان چهار مرحله از خواب را پشت سر می گذارد. این مراحل  شامل دو مرحله خواب سبک ، یک مرحله خواب آرام ، عمیق و یک مرحله خواب سریع چشم (REM). اگرچه ماهیان مانند انسان دارای نئوکورتکس نیستند.  اما محققان توانستند فعالیت مغز ، ضربان قلب و حرکت چشم و ماهیچه های ماهی گورخر را زیر نظر بگیرند. و دو مرحله از خواب را که شبیه خواب موج آهسته و خواب REM است ، ثبت کنند.

وقتی ماهی ها به اندازه کافی نمی خوابند ، به نظر می رسد در برابر اثرات کم خوابی آسیب پذیر هستند. پس از یک شب محرومیت از خواب ، ماهی گورخرماهی یک خواب برگشتی را تجربه می کند .

این حالت استراحت برای ماهیگیری آنقدر ضروری است که آنها نیز مانند سایر حیوانات راهی برای حفظ حداقل خواب پیدا می کنند. به عنوان مثال ، اگر ماهیها تحت آزمایشاتی قرار گیرند که خواب آنها مختل شود ، در نهایت به خواب های کوچک اشاره می کنند. و حداقل 5 تا 10 درصد از مقدار طبیعی خواب خود را به دست می آورند.

آیا ماهی ها ریتم شبانه روزی دارند؟

بسیاری از ماهیها مانند انسان و سایر حیوانات از چرخه خواب و بیداری معمولی پیروی می کنند. به نظر می رسد ریتم های شبانه روزی ماهی نسبت به نور حساس هستند . شبیه به ریتم شبانه روزی انسان که باعث می شود در طول روز هوشیار و بعد از تاریکی خواب آلود باشیم. در مطالعه ای روی ماهی گورخرماهی ، محققان خواب ماهی را از طریق قرار گرفتن در معرض نور یا محرک الکتریکی یا مکانیکی قطع کردند. هر دو نوع وقفه ماهی را از خواب بیدار کرد .اما تنها قرار گرفتن در معرض نور به طور قابل توجهی میزان خواب آنها را برای روزها در یک زمان کاهش داد.

چرخه روشن و تاریک تنظیم کننده رایج ریتم شبانه روزی در بسیاری از حیوانات است. اما ماهی هایی هستند که نمی توانند نور ببینند ، مانند ماهی غار در اعماق دریا. ماهی های غارنشین آنقدر در دریا در تاریکی زندگی می کنند و بسیاری از آنها در نتیجه بدون دید تکامل یافته اند. با این وجود ، آنها رفتارهایی را نشان می دهند که با داشتن ریتم شبانه روزی مطابقت دارد.  و محققان را بر آن می دارد که عوامل محیطی دیگر ، مانند غذا ، ممکن است به تنظیم چرخه خواب و بیداری کمک کند.

ماهی ها چگونه می خوابند؟

عادات خواب در داخل و درون گونه های مختلف ماهی به اندازه سایر گونه های جانوری متفاوت است. فرضیه محققان این است که نیازهای ماهیان با توجه به عوامل موجود در محیط هر جمعیت تکامل یافته است . به عنوان مثال ، ماهیان غار سطحی به طور قابل توجهی بیشتر از گونه های مشابهی که در غارهای عمیق دریا زندگی می کنند ، می خوابند.

گونه های ماهی نیز می توانند روزانه باشند ، به این معنی که آنها معمولاً شب می خوابند . یا تیپ شبگرا داشته باشند به این معنی که آنها به طور کلی در شب فعال هستند. به عنوان مثال ، کوسه های شبانه استراحت می کنند و سپس شنا می کنند و شب به دنبال غذا می گردند.

شنا هنگام خواب

ماهیها برای زنده ماندن به اکسیژن نیاز دارند.  اکسیژن را با عبور آب از آبشش های خود دریافت می کنند که این امر نیاز به حرکت خاصی دارد. برخی از ماهی ها می توانند در حالت تقریبا ثابت با مواجهه با جریان ، شناور باقی بمانند. و هر از چندگاهی با عبور آب از اطراف آنها اکسیژن دریافت کنند. ماهی های دیگر ، مانند برخی از کوسه ها و اشعه ها ، برای حرکت دادن مقدار کافی آب بر روی آبشش های خود ، باید حرکات بزرگتری انجام دهند. به دلیل خواب غیر کروی ، این ماهی های بزرگتر می توانند هنگام خواب شنا خود را ادامه دهند.

خواب غیر کروی به ماهیها اجازه می دهد تا نیمی از مغز خود را در یک زمان بخوابانند. نیمی دیگر فعال باقی می ماند و به ماهیان اجازه می دهد شنا را ادامه دهند ، البته کندتر از زمانی که بیدار هستند. اگر پلک داشته باشند ، چشم متصل به قسمت خواب مغز بسته می شود در حالی که چشم دیگر باز است ، مانند بسیاری از پرندگان و نهنگ ها.

آیا ماهی شما خواب است؟

علائم متعددی وجود دارد که ممکن است نشان دهد ماهی شما در حال خواب است:

    آنها چند دقیقه ای حرکت نکرده اند.
    آنها در محل خود شناور هستند یا زیر مرجان پناه گرفته اند.
    مدت زمان بیشتری طول می کشد تا به محرک ها مانند نور یا غذای ریخته شده در مخزن خود پاسخ دهند.
    آنها هر روز تقریباً یک ساعت استراحت می کنند.

دفعه بعد که ماهی شما کمتر فعالیت می کند ، ممکن است بخواهید به دنبال این علائم باشید تا مشخص شود آیا آنها در خواب هستند.